Zastanawialiście się kiedyś, co wpływa na to, jak wyglądamy? Dlaczego jedni mają jasne włosy niczym złociste kłosy zboża, a inni ciemne jak czekolada? Dlaczego jedni są towarzyscy i gadatliwi, a inni raczej nieśmiali, lubiący ciszę i spokój? Co sprawia, że mamy talent? Za nasze cechy odpowiadają geny, które są nam przekazywane z pokolenia na pokolenie przez rodziców. Nasze predyspozycje to wrodzone zdolności zapewniające sukces.

Wyobraźcie sobie, że człowiek posiada wiele tysięcy genów. Występują one w komórkach naszego ciała na 46 chromosomach. Wszystko to otrzymaliśmy podczas poczęcia w 23 chromosomach od mamy i 23 od taty. Nie powoduje to jednak, że jesteśmy w połowie podobni do każdego z rodziców, bo istnieją geny słabsze (recesywne) i geny silniejsze (dominujące). Przy wspólnym spotkaniu silniejsze przysłaniają obecność słabszych, żeby się nie ujawniły.

Czy jest możliwe, żeby ciemnowłosej parze urodziło się dziecko jasnowłose? Oczywiście, że tak ale tylko pod warunkiem, że obydwoje rodzice mieli jasnowłosego przodka. Po nim odziedziczyli wariant recesywny genu odpowiedzialny za włosy blond, który przekazali potomstwu. Kiedy ich dziecko otrzymało dwa recesywne geny, jeden od matki, a drugi od ojca, cecha blond włosów mogła ponownie ujrzeć światło dzienne.

Czym Jest Genetyka?

Słowo genetyka pochodzi od starogreckiego słowa genesis (pochodzenie). Jest to nauka o dziedziczności i zmienności organizmów, które są oparte na genach. Prekursorem genetyki jest Grzegorz Mendel, który w XIX wieku prowadził liczne badania w swojej dziedzinie. Dzisiaj można powiedzieć, że temat genetyki poruszany na biologii w szkołach rozbudza ciekawość, uczy obserwacji i wyciągania wniosków oraz pozwala spełniać cele edukacyjne.

Geny podobnie jak kredki mają różne kolory i występują w różnych wersjach nazywanych allelami. Warto podkreślić, że w dziedziczeniu uczestniczy więcej niż jeden gen. Czasami to nawet całe zestawy genów z których każdy ma swój wkład w końcowy efekt. Należy jednak pamiętać, że istotne znaczenie dla naszego wyglądu i cech osobowości ma także wpływ środowiska. To znaczy, że osoba mająca genetyczną skłonność do problemów z wagą ciała (niedowagą lub otyłością) ma figurę, która ostatecznie zależy od stosowanej diety i aktywności fizycznej.

autor: Kamila Domińska

źródło: Małe Charaktery, numer: 11/2022