Scenariusz wspiera rozwój poznawczy i ogólny. Nauka rozpoznawania jesiennych kolorów i kształtów przez zabawę z liśćmi i owocami doskonale rozwija percepcję wzrokową oraz koncentrację u dzieci.
Podstawowe kolory i ich przykłady w przyrodzie
1. Czerwony
- Gdzie znajdziemy czerwony kolor w przyrodzie?
- Kwiaty: maki, róże, tulipany.
- Owoce: jabłka, truskawki, maliny.
- Jesienne liście: wiele drzew, takich jak klon, ma liście, które jesienią zmieniają kolor na czerwony.
2. Żółty
- Gdzie znajdziemy żółty kolor w przyrodzie?
- Kwiaty: słoneczniki, mlecze, żonkile.
- Owoce i warzywa: banany, cytryny, papryka.
- Jesienne liście: liście dębów i brzóz często przybierają piękny, złocisty odcień.
3. Niebieski
- Gdzie znajdziemy niebieski kolor w przyrodzie?
- Niebo: jasne i błękitne w pogodny dzień.
- Woda: rzeki, jeziora i morza, które odbijają kolor nieba.
- Kwiaty: chabry, niezapominajki.
4. Zielony
- Gdzie znajdziemy zielony kolor w przyrodzie?
- Liście: drzewa, krzewy, trawy.
- Rośliny: szpinak, brokuły, ogórki.
- Mech i paprocie: porastają lasy, skały i zacienione miejsca.
5. Pomarańczowy
- Gdzie znajdziemy pomarańczowy kolor w przyrodzie?
- Owoce i warzywa: pomarańcze, dynie, marchewki.
- Jesienne liście: niektóre drzewa, np. buki, zmieniają kolor na pomarańczowy.
- Kwiaty: nagietki, lilie.
6. Fioletowy
- Gdzie znajdziemy fioletowy kolor w przyrodzie?
- Kwiaty: lawenda, fiołki, wrzosy.
- Owoce: winogrona, śliwki, jagody.
- Zachody słońca: czasami niebo staje się fioletowe o zmierzchu.
To zestawienie pomoże dzieciom zrozumieć, że podstawowe kolory są obecne w przyrodzie na wiele różnych sposobów i zmieniają się w zależności od pory roku, miejsca czy nawet pogody.
Ciekawostka: Dlaczego liście zmieniają kolory jesienią?
Nauczyciel może rozpocząć od pytania: „Czy wiecie, dlaczego liście są zielone przez całe lato, a jesienią zmieniają kolory na czerwony, żółty i pomarańczowy?”
Proste wyjaśnienie:
Liście są zielone wiosną i latem dzięki specjalnemu barwnikowi, który nazywa się: „chlorofil„. Chlorofil pozwala roślinom pobierać energię ze słońca, dzięki czemu mogą rosnąć i być silne. Kiedy jednak nadchodzi jesień, dni stają się krótsze, a słońce świeci krócej. Wtedy drzewa zaczynają przygotowywać się do zimy i przestają produkować chlorofil.
Co dzieje się potem?
Kiedy zielony chlorofil zanika, w liściach zaczynają być widoczne inne kolory – te, które były tam cały czas, ale wcześniej ukrywały się pod zielenią. To kolory czerwone, żółte i pomarańczowe, które pochodzą od innych barwników, takich jak karotenoidy i antocyjany. Dzięki temu możemy cieszyć się pięknymi kolorami jesieni!
Podsumowanie dla dzieci:
Jesienią drzewa przestają potrzebować zielonego barwnika, bo słońca jest mniej. Dlatego liście pokazują inne kolory, które były w nich przez cały czas – to jakby liście ubierały się w specjalne, kolorowe płaszcze na zimę!
To wyjaśnienie pomaga dzieciom lepiej zrozumieć naturę i zauważyć, jak zmienia się przyroda w różnych porach roku.
Grupa docelowa: Przedszkolaki
Czas trwania: 45 minut
Cel zajęć: Rozwijanie umiejętności rozpoznawania i nazywania kolorów oraz kształtów przy użyciu elementów przyrody, charakterystycznych dla jesieni.
Cele szczegółowe:
- Rozwijanie percepcji wzrokowej i uwagi dzieci poprzez analizę kolorów i kształtów jesiennej przyrody.
- Nauka nazw kolorów i kształtów na przykładzie liści oraz owoców takich jak jabłka, gruszki i dynie.
- Ćwiczenie motoryki małej poprzez zabawy plastyczne z użyciem liści i owoców.
Materiały:
- Prawdziwe liście w różnych kolorach i kształtach (klon, dąb, kasztanowiec itp.)
- Owoce charakterystyczne dla jesieni: jabłka, gruszki, dynie
- Papierowe wycinanki przedstawiające liście i owoce
- Kredki, farby i pędzle
- Papierowe talerzyki lub kartoniki do przyklejania liści i owoców
- Pędzle i farby w kolorach jesieni (czerwony, żółty, pomarańczowy, brązowy, zielony)
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do tematu (5 minut)
Nauczyciel zaczyna zajęcia, zapraszając dzieci do rozmowy o jesieni. Pyta, jakie kolory kojarzą im się z tą porą roku. Wspólnie omawiają, że jesień to czas, kiedy liście zmieniają barwy, a owoce i warzywa są gotowe do zbioru. Nauczyciel prezentuje dzieciom koszyk z liśćmi i owocami, opowiadając o różnych kolorach i kształtach, jakie można znaleźć w przyrodzie o tej porze roku.
2. Zabawa sensoryczna: Poznajemy kolory i kształty (10 minut)
Nauczyciel rozdaje dzieciom liście różnych kształtów i kolorów oraz owoce jesienne (jabłka, gruszki, małe dynie). Dzieci dotykają, oglądają i próbują nazwać kolory oraz kształty poszczególnych elementów. Nauczyciel pomaga dzieciom nazywać kolory, np. „to liść w kolorze czerwonym”, „to jest żółte jabłko”. Następnie dzieci mogą pokazać swój ulubiony kolor liścia lub owocu i opowiedzieć, dlaczego im się podoba.
3. Ćwiczenie na rozpoznawanie kolorów – zabawa „Znajdź taki sam kolor” (10 minut)
Na stole rozłożone są karty z różnymi kolorami jesieni – czerwonym, pomarańczowym, żółtym, brązowym i zielonym. Nauczyciel zachęca dzieci, aby wybrały liść lub owoc z koszyka i dopasowały go do odpowiedniej karty. Na przykład: jeśli dziecko wybiera czerwony liść, kładzie go na karcie w tym samym kolorze. Dzięki tej zabawie dzieci uczą się dostrzegać i klasyfikować kolory.
4. Zabawa ruchowa: „Spacer po jesiennym parku” (10 minut)
Nauczyciel rozkłada na podłodze papierowe liście w różnych kolorach i kształtach. Dzieci chodzą po „parku”, a nauczyciel prosi, aby zatrzymały się na liściach w określonym kolorze lub kształcie. Na przykład, gdy nauczyciel mówi „stajemy na czerwonym liściu”, dzieci szukają czerwonego liścia i stają na nim. Ta zabawa rozwija zdolność obserwacji, koncentrację oraz koordynację ruchową.
5. Praca plastyczna: Tworzenie jesiennej mozaiki (10 minut)
Dzieci tworzą jesienną mozaikę, używając liści, wycinanek i farb w jesiennych kolorach. Każde dziecko otrzymuje kartonik, na którym przykleja prawdziwe liście lub wycinanki oraz maluje je w kolorach jesieni. Dzieci mogą używać czerwonych, żółtych i brązowych farb, aby ozdobić swoje prace. Nauczyciel zachęca dzieci, aby przypomniały sobie nazwy kolorów, których używają.
6. Podsumowanie zajęć (5 minut)
Na zakończenie dzieci prezentują swoje mozaiki, nazywając kolory i kształty, których użyły. Nauczyciel chwali każdą pracę i pyta, czego nauczyły się podczas zajęć. Dzieci mogą podzielić się swoimi wrażeniami i opowiedzieć, co najbardziej im się podobało.
Najczęściej zadawane pytania:
1. Dlaczego warto uczyć dzieci kolorów i kształtów przy użyciu elementów przyrody?
Nauka przez kontakt z naturą wspiera rozwój poznawczy, sensoryczny i wzrokowy dzieci. Użycie liści i owoców pozwala na integrację sensoryczną oraz lepsze zrozumienie pojęć kolorów i kształtów.
2. Jakie korzyści przynosi taka aktywność?
Ćwiczenia wspierają rozwój umiejętności rozpoznawania kolorów i kształtów, motorykę małą oraz koncentrację. Dzięki zabawom ruchowym dzieci uczą się też orientacji przestrzennej i poprawiają koordynację ruchową.
3. Czy dzieci muszą znać wszystkie kolory i kształty przed zajęciami?
Nie, zajęcia są zaplanowane tak, aby dzieci uczyły się stopniowo. Nauczyciel wspiera każde dziecko i dostosowuje zadania do jego indywidualnych potrzeb i poziomu zaawansowania.
4. Czy można przeprowadzić te zajęcia na świeżym powietrzu?
Tak, to idealny pomysł! Zajęcia w parku lub ogrodzie mogą wzbogacić doświadczenie sensoryczne dzieci, umożliwiając im kontakt z naturalnym otoczeniem.
Scenariusz zajęć Kolory jesieni – nauka kolorów i kształtów na przykładzie liści i owoców rozwija percepcję wzrokową, motorykę oraz zdolność koncentracji u przedszkolaków, wprowadzając ich w świat jesiennej przyrody i ucząc przez zabawę.
smart-sens.org 