Zajęcia rezyliencji dla dzieci i młodzieży. Nauka rozpoznawania emocji, techniki pisania dziennika, rozmowy o uczuciach i „przerwy na emocje” wspierają rozwój wewnętrznej siły.

Wprowadzenie do rezyliencji
Rozpocznij od wyjaśnienia, czym jest rezyliencja. Opowiedz dzieciom i młodzieży, że rezyliencja to zdolność do radzenia sobie z trudnymi sytuacjami i wyzwaniami, które czasami mogą wywoływać przykre emocje, takie jak smutek, złość, czy lęk. Rezyliencja jest jak wewnętrzna siła, która pozwala stawić czoła trudnościom i wstać po każdym upadku.

Jak emocje wpływają na nasze życie?
Zaproś uczestników do refleksji nad tym, jak emocje wpływają na ich życie codzienne. Wyjaśnij, że każdy z nas przeżywa zarówno przyjemne, jak i trudne emocje – to normalne i naturalne. Te uczucia, choć czasami nieprzyjemne, mają swoje znaczenie i mogą nas czegoś nauczyć, jeśli nauczymy się je rozpoznawać i rozumieć. Przykładowo, smutek może sygnalizować, że potrzebujemy wsparcia, a złość często wynika z poczucia niesprawiedliwości.

Dlaczego warto uczyć się rezyliencji i radzenia sobie z emocjami?
Podkreśl, że umiejętność radzenia sobie z emocjami to ważna część bycia rezylientnym. Rezyliencja pomaga nam nie tylko wytrwać w trudnych chwilach, ale też lepiej rozumieć siebie i budować zdrowsze relacje z innymi. W życiu każdego zdarzają się chwile, kiedy doświadczamy stresu, trudności lub niepowodzeń, a zdolność do ich przezwyciężania sprawia, że stajemy się silniejsi. Dzięki odpowiednim technikom, takim jak rozmowa o uczuciach, pisanie dziennika emocji czy robienie „przerwy na emocje”, możemy nauczyć się odzyskiwać spokój i kontrolę nad sytuacją, nawet w trudnych chwilach.

Temat zajęć: „Jak poradzić sobie z przykrymi emocjami?”
Wyjaśnij, że dzisiejsze zajęcia będą skupiały się na nauce trzech prostych technik radzenia sobie z emocjami. Każda z nich jest łatwa do wdrożenia i może pomóc w trudnych momentach. Uczestnicy dowiedzą się, jak rozmawiać o swoich emocjach, zapisywać swoje myśli i uczucia w dzienniku, a także stosować „przerwę na emocje” – prostą technikę, która pomaga szybko się uspokoić i spojrzeć na sytuację z nowej perspektywy.

Zachęta do udziału i otwartości
Zachęć uczestników, aby byli otwarci i chętni do dzielenia się swoimi doświadczeniami, ale także aby szanowali prywatność i granice innych. Zapewnij, że zajęcia odbywają się w bezpiecznej przestrzeni, gdzie każdy może poczuć się swobodnie.

Grupa docelowa: Dzieci i młodzież (8–14 lat)
Czas trwania: 45 minut
Cel zajęć:

• Nauka rozpoznawania i nazywania emocji.
• Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z trudnymi uczuciami.

Wprowadzenie do zajęć

1. Rozmowa wprowadzająca (5 minut)
   Zapytaj uczestników, czy doświadczyli kiedykolwiek przykrych emocji, takich jak smutek, złość lub frustracja. Podkreśl, że każdy czasem czuje się niekomfortowo i że to normalne uczucie.
   Wyjaśnij, że podczas zajęć dowiedzą się, jak skutecznie radzić sobie z takimi emocjami, zamiast je tłumić.

Część główna

2. Technika 1: Rozmowa o uczuciach (10 minut)
   • Poproś uczestników, aby w parach lub małych grupach porozmawiali o uczuciach, które sprawiają im trudność.
   • Pokaż im, jak nazywać uczucia, np. „czuję się smutny, bo…”, „jestem zły, ponieważ…”.
   • Podkreśl, że rozmowa o emocjach może pomóc je zrozumieć i znaleźć wspólne sposoby na ich przezwyciężenie.
3. Technika 2: Pisanie dziennika emocji (10 minut)
   • Daj każdemu uczestnikowi kartkę lub zeszyt i poproś, aby zapisali swoje myśli lub uczucia, które ich aktualnie martwią.
   • Wyjaśnij, że pisanie może być formą wyrażenia siebie i złagodzenia negatywnych emocji.
   • Podpowiedz, aby opisywali, jak się czują, oraz co mogliby zrobić, aby poczuć się lepiej.
4. Technika 3: Przerwa na emocje (10 minut)
   • Przedstaw ćwiczenie „przerwy na emocje”, czyli sposób na chwilowe odcięcie się od trudnych emocji, aby nabrać dystansu.
   • Poprowadź krótką relaksację, np. poproś uczestników o zamknięcie oczu, kilka głębokich wdechów i wydechów. Zachęć ich, aby skoncentrowali się na własnym oddechu, a potem powoli otworzyli oczy.
   • Wyjaśnij, że takie ćwiczenia mogą pomóc uspokoić się i odzyskać kontrolę nad sytuacją.

Podsumowanie

5. Dyskusja podsumowująca (5 minut)
   • Poproś uczestników, aby podzielili się swoimi odczuciami po zastosowaniu różnych technik.
   • Zadaj pytania: „Która z technik najbardziej Wam pomogła?”, „Jak czuliście się podczas przerwy na emocje?”.
   • Przypomnij im, że każdy może mieć swoje sposoby radzenia sobie z emocjami i że warto je praktykować.

(FAQ) Najczęściej zadawane pytania:

1. Dlaczego te zajęcia są ważne dla dzieci i młodzieży?
Nauka radzenia sobie z emocjami jest kluczowa dla zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Dzięki temu mogą lepiej rozumieć swoje emocje i radzić sobie w trudnych sytuacjach.

2. Jakie korzyści przynosi pisanie dziennika emocji?
Pisanie dziennika pomaga w wyrażeniu swoich uczuć, co często przynosi ulgę. Może również ułatwić zrozumienie emocji i dostrzec wzorce w swoim zachowaniu.

3. Co to jest „przerwa na emocje”?
Przerwa na emocje to technika, która pozwala chwilowo odciąć się od trudnych uczuć, dając czas na uspokojenie się i odzyskanie perspektywy.

4. Czy techniki radzenia sobie z emocjami mogą pomóc w codziennym życiu?
Tak, regularne stosowanie takich technik może pomóc lepiej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami, stresującymi sytuacjami i trudnymi emocjami.

Lista książek i artykułów, które pomogą w pogłębieniu tematu rezyliencji i radzenia sobie z trudnymi emocjami:

Książki

1. „Rezyliencja: Jak ukształtować fundament spokoju, siły i szczęścia” – Rick Hanson
   Książka łączy praktykę mindfulness z podejściem neuropsychologicznym, pomagając rozwijać rezyliencję i wewnętrzną siłę poprzez praktyczne ćwiczenia.
2. „Dzieci i rezyliencja. Jak pomóc dzieciom radzić sobie z trudnymi sytuacjami” – Kenneth R. Ginsburg
   Praktyczny przewodnik dla rodziców i nauczycieli, wyjaśniający, jak rozwijać rezyliencję u dzieci i wspierać ich w radzeniu sobie z trudnościami.
3. „Samowspółczucie” – Kristin Neff
   Autorka przedstawia koncepcję samowspółczucia jako jednego z kluczowych elementów radzenia sobie z emocjami. Książka zawiera ćwiczenia i przykłady, które pomagają rozwijać łagodność wobec siebie.
4. „Emocje, dziecko i wychowanie” – Daniel J. Siegel, Tina Payne Bryson
   Książka dla rodziców i wychowawców, ukazująca, jak uczyć dzieci zarządzania emocjami i budować zdrowe relacje poprzez świadome wychowanie.
5. „10 Mindful Minutes: Giving Our Children – and Ourselves – the Social and Emotional Skills to Reduce Stress and Anxiety for Healthier, Happier Lives” – Goldie Hawn, Wendy Holden
   Autorzy dzielą się strategiami, które pomagają dzieciom budować rezyliencję i poprawiać umiejętności radzenia sobie z trudnymi emocjami, integrując mindfulness w życiu codziennym.

Artykuły

1. „Building Resilience in Children” – American Psychological Association (APA)
   Artykuł wyjaśnia kluczowe elementy rozwoju rezyliencji u dzieci i młodzieży oraz oferuje praktyczne wskazówki.
2. „Understanding Resilience” – Center on the Developing Child, Harvard University
   Raport naukowy, który analizuje, jak kształtować rezyliencję wśród dzieci, wyjaśniając zarówno biologiczne, jak i środowiskowe czynniki wpływające na ten proces.
3. „The Science of Resilience” – National Geographic by Amanda Ripley
   Fascynujący artykuł przedstawiający badania nad rezyliencją z różnych perspektyw i wyjaśniający, co sprawia, że niektórzy ludzie radzą sobie lepiej z trudnymi sytuacjami.
4. „Developing a Resilient Mindset in Children and Teens” – Psychology Today by Marilyn Price-Mitchell
   Artykuł zawiera wskazówki, jak wspierać młodzież w rozwijaniu pozytywnego nastawienia i odporności emocjonalnej.
5. „Resilience and Mental Health” – Annual Review of Clinical Psychology
   Przegląd badań nad rezyliencją i jej znaczeniem w zdrowiu psychicznym, ze szczególnym naciskiem na mechanizmy budowania odporności na stres i traumy.

Każda z tych publikacji oferuje cenne narzędzia, które można wykorzystać w pracy z dziećmi i młodzieżą nad rozwojem rezyliencji oraz umiejętności radzenia sobie z emocjami.