Stwórz swój własny mini-las w słoiku! 🌿 Jak zbudować zamknięty ekosystem z mchem, roślinami i kamykami – idealna zabawa na Dzień Lasu! 🌳
Wprowadzenie
21 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Lasu – to doskonała okazja, aby przybliżyć dzieciom znaczenie lasów dla życia na Ziemi i zachęcić je do odkrywania natury w sposób kreatywny. Tworzenie mini-lasów w słoikach to nie tylko świetna zabawa, ale także doskonała lekcja ekologii, przyrody i cierpliwości.
Dzieci uczą się o roślinach, ich cyklu życia i roli w ekosystemie. Kompozycja mini-lasów w słoikach pozwala im lepiej zrozumieć, jak rośliny oddychają, jak krąży woda i dlaczego lasy pełnią tak ważną funkcję w utrzymaniu równowagi w przyrodzie. Dodatkowo, taka aktywność rozwija motorykę małą, koordynację wzrokowo-ruchową i zmysł estetyki.
Poniżej znajdziesz kompletny scenariusz zajęć pt. „Las w słoiku” – z instrukcją krok po kroku, celami edukacyjnymi i wskazówkami, jak dostosować zajęcia do różnych poziomów wiekowych dzieci. 🌿🌳
Cele zajęć
🎯 Rozwój kreatywności – projektowanie i układanie własnej kompozycji roślinnej.
🎯 Poznawanie zasad ekosystemu – cykl wody, fotosynteza, obieg tlenu.
🎯 Rozwój motoryki małej – sadzenie, układanie kamyków i roślin.
🎯 Uczenie się przez doświadczanie – bezpośredni kontakt z roślinami i glebą.
🎯 Wzmacnianie cierpliwości i koncentracji – precyzyjne układanie elementów w słoiku.
🎯 Wzbudzanie szacunku do przyrody – zrozumienie znaczenia lasów dla ekosystemu.
Przygotowanie do zajęć
Materiały potrzebne do stworzenia mini-lasu:
✅ Przezroczysty szklany słoik z pokrywką (najlepiej o pojemności 1–2 litrów)
✅ Małe kamyki lub żwir (do drenażu)
✅ Węgiel aktywny (do oczyszczania powietrza i zapobiegania gniciu)
✅ Ziemia ogrodowa lub substrat do roślin doniczkowych
✅ Małe rośliny (np. paprocie, mech, bluszcz, fitonia)
✅ Kawałki kory, szyszki, muszle (opcjonalnie – do dekoracji)
✅ Drewniana łyżka lub patyczek (do układania elementów)
✅ Butelka z wodą do spryskiwania
✅ Nożyczki (do przycinania roślin)
Przebieg zajęć
1. Wprowadzenie do tematu – Co wiemy o lesie?
➡️ Usiądźcie w kręgu i porozmawiajcie o lesie:
- Jak wygląda las?
- Jakie rośliny rosną w lesie?
- Jakie zwierzęta można spotkać w lesie?
- Dlaczego lasy są ważne dla Ziemi?
👉 Pytania naprowadzające:
- Co daje nam las? (Tlen, schronienie dla zwierząt, drewno).
- Jak rośliny oddychają?
- Jak krąży woda w przyrodzie?
✅ Cel: Rozbudzenie ciekawości i wprowadzenie do tematu ekosystemu.
2. Przygotowanie materiałów – budujemy podstawę ekosystemu
➡️ Na dnie słoika umieść warstwę małych kamyków lub żwiru (około 2 cm).
➡️ Dodaj cienką warstwę węgla aktywnego (około 1 cm).
➡️ Wsyp ziemię ogrodową – powinna wypełniać około ⅓ wysokości słoika.
👉 Pytania naprowadzające:
- Po co są kamyki na dnie słoika? (Drenaż – zapobiega gromadzeniu się nadmiaru wody)
- Dlaczego dodajemy węgiel aktywny? (Zapobiega gniciu i oczyszcza powietrze)
✅ Cel: Poznanie roli poszczególnych warstw w funkcjonowaniu ekosystemu.
3. Sadzenie roślin – tworzymy leśną kompozycję
➡️ Zrób małe otwory w ziemi za pomocą patyczka lub palca.
➡️ Posadź w nich małe rośliny (np. mech, paprocie, bluszcz).
➡️ Delikatnie dociśnij ziemię wokół roślin, aby się dobrze ukorzeniły.
👉 Wskazówki:
- Posadź wyższe rośliny z tyłu, a niższe z przodu – stworzy to efekt głębi.
- Zachęć dzieci, aby dobierały kolory i kształty liści, aby kompozycja była estetyczna.
✅ Cel:
✔️ Rozwój motoryki małej.
✔️ Nauka o cyklu życia roślin.
✔️ Stymulacja zmysłu dotyku i wzroku.
4. Dekorowanie – tworzymy klimat lasu
➡️ Dodaj kawałki kory, szyszki, małe muszle lub figurki zwierząt leśnych.
➡️ Zachęć dzieci do tworzenia własnych, unikalnych kompozycji.
👉 Pytania naprowadzające:
- Co jeszcze można dodać do lasu?
- Jakie zwierzęta żyją w lesie?
✅ Cel:
✔️ Rozwój kreatywności.
✔️ Nauka o środowisku naturalnym.
5. Podlewanie i pielęgnacja – jak dbać o las w słoiku
➡️ Spryskaj rośliny wodą (ale nie przesadzaj!).
➡️ Zakręć słoik – woda powinna zacząć krążyć w zamkniętym ekosystemie.
👉 Wskazówka: Jeśli na ściankach słoika pojawi się zbyt dużo wilgoci – odkręć go na kilka godzin.
✅ Cel:
✔️ Zrozumienie cyklu wody w przyrodzie.
✔️ Nauka odpowiedzialności za rośliny.
6. Podsumowanie – Co dzieje się w naszym mini-lesie?
➡️ Porozmawiajcie o tym, jak działa las w słoiku:
- Jak rośliny oddychają?
- Co dzieje się z wodą w zamkniętym ekosystemie?
- Jak rośliny wpływają na jakość powietrza?
✅ Cel:
✔️ Utrwalenie wiedzy o ekosystemie.
✔️ Wzmacnianie zdolności narracyjnych.
Jak dostosować zajęcia do potrzeb dzieci?
✅ Dla młodszych dzieci – skup się na dotykaniu i nazywaniu roślin.
✅ Dla starszych dzieci – wprowadź pojęcia fotosyntezy i obiegu wody.
✅ Jeśli dziecko ma trudności manualne – pomóż w sadzeniu i układaniu elementów.
Podsumowanie
Tworzenie mini-lasu w słoiku to doskonały sposób na rozwój kreatywności, naukę o ekosystemie i wzmacnianie umiejętności manualnych. Własny leśny ekosystem w słoiku to żywa lekcja ekologii i natury, która inspiruje do odkrywania świata przyrody. 🌿🌳
smart-sens.org 