Sprawozdanie z zajęć rewalidacyjnych to nie tylko wymóg formalny – to również cenny dokument pokazujący postępy ucznia, ocenę efektywności oddziaływań terapeutycznych oraz kierunek dalszego wsparcia. Dobre sprawozdanie powinno być konkretne, zrozumiałe i napisane z poszanowaniem podmiotowości dziecka. W tym artykule pokazujemy, jak je tworzyć – krok po kroku – oraz zamieszczamy gotowe przykłady.
📌 Co powinno zawierać sprawozdanie z zajęć rewalidacyjnych?
Sprawozdanie może mieć formę semestralną, roczną lub cykliczną (np. co 2 miesiące) i powinno zawierać:
- Dane ucznia i rodzaj zajęć
- Cele zajęć (ogólne i szczegółowe)
- Opis przebiegu pracy z uczniem
- Postępy i trudności
- Wnioski i rekomendacje
- (opcjonalnie) Podsumowanie zgodne z IPET/WOPFU
🧠 Zasady tworzenia profesjonalnego sprawozdania
🔹 Używaj języka empatycznego, nie oceniającego.
➡️ Zamiast: „Uczeń nie potrafi wykonać ćwiczenia”
✅ Napisz: „Uczeń podejmuje próby wykonania zadania z pomocą nauczyciela”.
🔹 Oceniaj proces, nie tylko efekt.
➡️ „Uczeń wykazuje coraz większą wytrwałość w pracy mimo trudności z koncentracją”.
🔹 Uwzględnij kontekst funkcjonowania dziecka.
➡️ „Zmiany w zachowaniu ucznia obserwowane były głównie po wprowadzeniu elementów wizualnego porządku pracy.”
🔹 Zachowuj spójność z dokumentacją IPET i WOPFU.
Warto odnosić się do sformułowanych wcześniej celów, kompetencji i obszarów wsparcia.
📝 Przykład 1 – Sprawozdanie semestralne dla ucznia z trudnościami z uwagą (klasa 2)
Imię i nazwisko ucznia: Jakub K.
Rodzaj zajęć: Zajęcia rewalidacyjne – rozwijanie umiejętności społecznych, koncentracji i samoregulacji
Okres objęty sprawozdaniem: I semestr roku szkolnego 2024/2025
Cele zajęć:
- Wzmacnianie umiejętności koncentracji uwagi i pracy w skupieniu
- Kształtowanie umiejętności rozpoznawania emocji własnych i innych osób
- Rozwijanie kompetencji społecznych – reagowanie na prośby, współpraca
Opis przebiegu pracy:
Uczeń uczestniczy w zajęciach indywidualnych oraz w małej grupie 2-osobowej. Wymaga stałego przypominania celu zadania i wsparcia w jego organizacji. Chętnie podejmuje aktywności bazujące na materiale wizualnym i ruchowym. Z dużym zaangażowaniem uczestniczył w ćwiczeniach „Naśladowanie emocji” oraz w treningu „Moja buzia pokazuje uczucia”. W drugiej części semestru wzrosła jego samodzielność w inicjowaniu kontaktu wzrokowego i odpowiadaniu na pytania.
Postępy i trudności:
- Wzrost koncentracji uwagi (z około 3 do 10 minut pracy bez przerwy)
- Lepsza tolerancja na zmianę (potrzebuje przygotowania, ale reaguje spokojniej)
- Nadal trudność z akceptowaniem reguł w zadaniach grupowych
Wnioski i rekomendacje:
- Kontynuować trening funkcji wykonawczych (planowanie, rozpoczynanie działań)
- Wprowadzać krótkie zadania w parach – uczeń uczy się obserwując innych
- Zaleca się kontynuację zajęć rewalidacyjnych z elementami wizualizacji i pracy nad emocjami
📝 Przykład 2 – Sprawozdanie roczne dla uczennicy z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
Imię i nazwisko uczennicy: Zuzanna P.
Rodzaj zajęć: Rewalidacja – trening umiejętności poznawczych i samodzielności
Rok szkolny: 2024/2025
Cele zajęć:
- Rozwijanie pamięci operacyjnej i logicznego myślenia
- Doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej
- Kształtowanie umiejętności planowania działań
Opis pracy:
Uczennica chętnie uczestniczyła w zajęciach. Potrzebuje czasu na oswojenie się z nowymi zadaniami. Najlepiej funkcjonuje przy pracy z wykorzystaniem materiałów obrazkowych, klocków edukacyjnych i schematów. Chętnie rozwiązuje zadania w formie gier edukacyjnych (np. memory, labirynty). Pracuje z widocznym wysiłkiem, ale bez zniechęcenia. Pod koniec roku szkolnego wykazuje większą samodzielność w planowaniu sekwencji czynności.
Postępy:
- Poprawa w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej – lepsza precyzja w odwzorowywaniu wzorów
- Zapamiętuje krótkie ciągi poleceń (2–3 elementy)
- Pracuje samodzielnie przez 15–20 minut z drobnym wsparciem
Rekomendacje:
- Kontynuacja ćwiczeń logicznych i pracy z instrukcją
- Wspieranie poprzez powtarzalne struktury i przewidywalność
- Wzmacnianie pozytywnej motywacji przez nagradzanie wysiłku, nie tylko efektu
💡 Wskazówki praktyczne dla nauczycieli i terapeutów
✔️ Pisz na bieżąco – nie zostawiaj sprawozdań „na ostatni tydzień”.
✔️ Notuj cytaty dziecka, reakcje, zachowania – to konkretne i cenne dane.
✔️ Współpracuj z nauczycielami i specjalistami – sprawozdanie to wspólny głos.
✔️ Używaj neutralnych sformułowań, które pokazują rozwój, nie braki.
🧩 Gotowe zwroty pomocne w pisaniu
✅ „Uczeń podejmuje próby…”
✅ „Wymaga wsparcia w zakresie…”
✅ „Zauważalna poprawa w obszarze…”
✅ „Reaguje lepiej na sytuacje stresowe, gdy…”
✅ „Preferuje zadania, które zawierają elementy…”
❓ Najczęściej zadawane pytania
Czy sprawozdanie musi być zgodne z IPET?
Tak, powinno odnosić się do celów i rekomendacji zawartych w IPET i WOPFU.
Czy mogę w nim umieścić konkretne ćwiczenia?
Tak, warto podać przykłady działań, które przyniosły pozytywny efekt – to cenne dla innych specjalistów i rodziców.
Jak często pisać sprawozdania?
Minimalnie raz na semestr, ale warto tworzyć krótkie notatki po każdych zajęciach (np. w zeszycie obserwacji), które później ułatwią podsumowanie.
✍️ Podsumowanie
Profesjonalne sprawozdanie z zajęć rewalidacyjnych to narzędzie współpracy, a nie tylko obowiązek. Tworząc je, pomagasz dziecku, rodzicom i zespołowi specjalistów zrozumieć drogę, jaką dziecko przeszło – i wskazujesz kierunek dalszego rozwoju. To akt troski, wiedzy i empatii.
„Obserwacja to początek rozumienia. A dokumentowanie postępu – początek mądrej zmiany.” – Pedagog specjalny
smart-sens.org 