Pełna lista sekcji w profesjonalnym Indywidualnym Programie Edukacyjno-Terapeutycznym
IPET (Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny) nie jest dokumentem „do szuflady”. To operacyjny plan pracy z uczniem, który:
- porządkuje działania zespołu,
- chroni szkołę podczas kontroli,
- daje nauczycielom i rodzicom jasność celów,
- realnie wspiera rozwój dziecka.
W praktyce szkolnej wciąż jednak spotyka się IPET-y niepełne, ogólnikowe lub niespójne z WOPFU, co jest jedną z najczęstszych uwag wizytatorów kuratoriów.
Poniżej znajdziesz „złoty standard IPET” – minimum, które powinno znaleźć się w profesjonalnym, poprawnym merytorycznie i kontrolowalnym dokumencie.
🧩 Dlaczego struktura IPET ma kluczowe znaczenie?
IPET musi:
- wynikać z diagnozy funkcjonalnej (WOPFU),
- mieć logikę przyczynowo-skutkową,
- być realny do realizacji w warunkach placówki,
- umożliwiać monitorowanie i ewaluację.
➡️ Dokument niespójny (cele niepowiązane z diagnozą, brak kryteriów postępów) jest formalnie słaby, nawet jeśli zawiera „ładne sformułowania”.
✅ ZŁOTY STANDARD IPET – pełna lista sekcji
1️⃣ Dane ucznia i podstawa prawna
To część formalna, ale nie może być niedbała.
Powinna zawierać:
- imię i nazwisko ucznia,
- datę urodzenia,
- nazwę i typ placówki,
- etap edukacyjny,
- numer i datę orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego,
- okres obowiązywania IPET,
- podstawę prawną (aktualne rozporządzenia MEN).
📌 Uwaga praktyczna: brak aktualnej podstawy prawnej to jeden z częstszych błędów formalnych.
2️⃣ Diagnoza funkcjonalna (WOPFU) – fundament IPET
WOPFU to serce IPET-u.
Bez rzetelnej diagnozy funkcjonalnej IPET staje się zbiorem życzeń.
W tej sekcji opisujemy:
- mocne strony ucznia (poznawcze, emocjonalne, społeczne, sensoryczne),
- obszary trudności (konkretne, obserwowalne),
- aktualny poziom funkcjonowania w:
- nauce,
- komunikacji,
- zachowaniu,
- relacjach,
- samodzielności,
- potrzeby edukacyjne i terapeutyczne.
📌 Standard KO: diagnoza opisowa + funkcjonalna, a nie tylko „deficyty”.
3️⃣ Cele główne na rok szkolny (3–6)
Cele główne:
- wynikają bezpośrednio z WOPFU,
- są realistyczne i mierzalne,
- obejmują kluczowe obszary rozwoju.
Przykładowe obszary:
- komunikacja,
- funkcjonowanie emocjonalne,
- samodzielność,
- umiejętności szkolne,
- relacje społeczne.
📌 Błąd częsty: zbyt wiele celów = brak realnej realizacji.
4️⃣ Cele operacyjne (miesięczne / semestralne)
Cele operacyjne:
- uszczegóławiają cele główne,
- opisują konkretne umiejętności,
- są możliwe do sprawdzenia w określonym czasie.
Dobrze sformułowany cel operacyjny:
- zawiera czas,
- warunki,
- poziom wykonania.
➡️ To właśnie ta sekcja umożliwia realne monitorowanie postępów.
5️⃣ Indywidualne dostosowania edukacyjne
Jedna z najważniejszych sekcji podczas kontroli.
Obejmuje dostosowania w zakresie:
- środowiska (miejsce w klasie, bodźce),
- metod pracy (wizualizacja, struktura, tempo),
- form pracy (indywidualna, w parach, krótkie zadania),
- sposobu oceniania (opisowe, wydłużony czas, alternatywne formy odpowiedzi).
📌 Uwaga: dostosowania muszą być konkretne, a nie ogólnikowe.
6️⃣ Działania terapeutyczne i rewalidacyjne
Tu opisujemy:
- jakie zajęcia są realizowane,
- przez kogo,
- z jaką częstotliwością,
- w jakim celu.
Np.:
- zajęcia rewalidacyjne,
- trening funkcji poznawczych,
- wsparcie emocjonalne,
- rozwijanie komunikacji.
➡️ Ta część pokazuje, że IPET to plan działania, nie teoria.
7️⃣ Zajęcia dodatkowe / specjalistyczne
Wymieniamy m.in.:
- logopedię,
- TUS,
- terapię pedagogiczną,
- integrację sensoryczną,
- inne formy wsparcia (jeśli są zalecone).
📌 Warto zaznaczyć cele terapeutyczne dla każdej formy zajęć.
8️⃣ Współpraca z rodzicami
Profesjonalny IPET zawsze uwzględnia rodzinę.
Opisujemy:
- formy kontaktu,
- zakres przekazywanych informacji,
- spójność oddziaływań dom–szkoła,
- wspólne cele wychowawcze i edukacyjne.
➡️ To element wysoko oceniany przez dyrektorów i wizytatorów.
9️⃣ Współpraca ze specjalistami
Dotyczy m.in.:
- PPP,
- lekarzy,
- terapeutów zewnętrznych,
- innych instytucji.
Opisujemy:
- zakres współpracy,
- wymianę informacji,
- spójność zaleceń.
🔟 Oczekiwane efekty i kryteria postępów
Tutaj odpowiadamy na pytanie:
„Po czym poznamy, że IPET działa?”
Dobre kryteria:
- są mierzalne,
- odnoszą się do celów operacyjnych,
- pozwalają na obiektywną ocenę postępów.
👇 Przeczytaj:
1️⃣1️⃣ Monitorowanie i ewaluacja
Obejmuje:
- częstotliwość obserwacji,
- narzędzia (arkusze, notatki, obserwacja),
- terminy ewaluacji,
- możliwość modyfikacji IPET.
📌 IPET może i powinien być aktualizowany, gdy zmienia się funkcjonowanie ucznia.
1️⃣2️⃣ Podpisy zespołu
Na końcu:
- podpisy wszystkich członków zespołu,
- data sporządzenia i zatwierdzenia dokumentu.
➡️ Brak podpisów = błąd formalny.
🎯 Podsumowanie: IPET jako dokument jakościowy
Dobry IPET:
- jest spójny z WOPFU,
- ma jasną strukturę,
- daje się obronić merytorycznie i formalnie,
- realnie wspiera dziecko i nauczycieli.
To właśnie taki IPET jest określany przez dyrektorów i wizytatorów jako
„złoty standard dokumentacji”.
📌 Ten artykuł jest częścią HUB-a:
„IPET krok po kroku – kompletny przewodnik dla nauczycieli, specjalistów i rodziców”
na smart-sens.org – miejsca, w którym IPET przestaje być problemem, a staje się narzędziem pracy.
👇 Przeczytaj:
Poniżej znajdują się dwa kompletne, merytoryczne PRZYKŁADY IPET napisane w standardzie akceptowanym przez dyrektorów i kontrole KO.
📘 IPET – PRZYKŁAD
1️⃣ Przedszkole (dziecko 5-letnie)
🧩 Dane ucznia i podstawa prawna
- Imię i nazwisko: J.M.
- Wiek: 5 lat
- Placówka: Przedszkole publiczne
- Podstawa: Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego (ASD)
- Okres obowiązywania IPET: rok szkolny 2025/2026
🔍 Diagnoza funkcjonalna (WOPFU – skrót)
Mocne strony:
- dobra pamięć wzrokowa,
- zainteresowanie układankami i klockami,
- reagowanie na jasną strukturę dnia.
Trudności:
- ograniczona komunikacja funkcjonalna,
- trudności w regulacji emocji,
- nadwrażliwość słuchowa,
- trudności w zabawie równoległej.
Potrzeby:
- przewidywalność,
- wsparcie komunikacyjne,
- ćwiczenie naprzemienności i wspólnej uwagi.
🎯 Cele główne (rok szkolny)
- Rozwijanie komunikacji funkcjonalnej.
- Wzmacnianie samoregulacji emocjonalnej.
- Rozwijanie umiejętności społecznych w zabawie.
- Zwiększanie samodzielności w czynnościach dnia codziennego.
🎯 Cele operacyjne (przykład – 1 semestr)
- dziecko komunikuje potrzeby za pomocą gestu/obrazka w 4/5 sytuacji,
- korzysta z kącika wyciszenia z pomocą dorosłego,
- uczestniczy w zabawie równoległej przez 5 minut.
🛠️ Dostosowania edukacyjne
- stałe miejsce w sali,
- plan dnia w formie wizualnej,
- krótkie polecenia + wsparcie obrazem,
- ograniczenie bodźców dźwiękowych.
🧠 Działania terapeutyczne i rewalidacyjne
- zajęcia rewalidacyjne – 2× tygodniowo,
- trening komunikacji (AAC elementy),
- ćwiczenia samoregulacji (oddech, sensoryka).
🧩 Zajęcia specjalistyczne
- logopedia – 1× tygodniowo,
- integracja sensoryczna – zgodnie z zaleceniami PPP.
👨👩👧 Współpraca z rodzicami
- zeszyt kontaktu,
- konsultacje raz w miesiącu,
- przekazywanie strategii do domu.
🤝 Współpraca ze specjalistami
- PPP – konsultacje okresowe,
- terapeuta SI – wymiana informacji.
📊 Oczekiwane efekty
- wzrost liczby aktów komunikacyjnych,
- skrócenie czasu reakcji na frustrację,
- większa samodzielność w rutynach.
🔍 Monitorowanie i ewaluacja
- obserwacja,
- arkusze postępów,
- ewaluacja semestralna.
✍️ Podpisy zespołu
(pedagog, wychowawca, psycholog, rodzic)
👇 Przeczytaj:
📘 IPET – PRZYKŁAD
2️⃣ Szkoła podstawowa (klasa 2)
🧩 Dane ucznia i podstawa prawna
- Imię i nazwisko: K.N.
- Klasa: 2 SP
- Orzeczenie: ASD + trudności komunikacyjne
🔍 Diagnoza funkcjonalna (WOPFU – skrót)
Mocne strony:
- dobra pamięć faktów,
- zainteresowania tematyczne,
- chęć współpracy indywidualnej.
Trudności:
- rozumienie poleceń złożonych,
- regulacja emocji w grupie,
- trudności grafomotoryczne,
- niska elastyczność poznawcza.
🎯 Cele główne
- Rozwijanie kompetencji komunikacyjnych.
- Wzmacnianie regulacji emocji.
- Wspieranie umiejętności szkolnych.
- Rozwijanie relacji rówieśniczych.
🎯 Cele operacyjne (przykłady)
- uczeń wykonuje polecenia dwuetapowe z pomocą wizualną,
- korzysta z przerwy sensorycznej zamiast zachowań trudnych,
- podejmuje pracę w parze przez 10 minut.
🛠️ Dostosowania edukacyjne
- wydłużony czas pracy,
- alternatywne formy odpowiedzi,
- ocenianie opisowe,
- podział zadań na etapy.
🧠 Działania terapeutyczne i rewalidacyjne
- zajęcia rewalidacyjne – 2× tygodniowo,
- trening umiejętności społecznych,
- wsparcie funkcji wykonawczych.
🧩 Zajęcia specjalistyczne
- logopedia,
- TUS,
- terapia pedagogiczna.
👨👩👧 Współpraca z rodzicami
- konsultacje,
- wspólne strategie wychowawcze,
- informacje zwrotne o postępach.
🤝 Współpraca ze specjalistami
- PPP,
- terapeuci zewnętrzni (za zgodą rodziców).
📊 Kryteria postępów
- liczba sytuacji samodzielnego zastosowania strategii,
- poprawa funkcjonowania w grupie,
- realizacja celów edukacyjnych.
🔍 Monitorowanie i ewaluacja
- obserwacja,
- analiza prac ucznia,
- ewaluacja półroczna.
✍️ Podpisy zespołu
(wychowawca, pedagog, psycholog, rodzic)
🎯 Dlaczego te przykłady są „bezpieczne kontrolnie”?
✔ logiczne powiązanie WOPFU → cele → działania
✔ mierzalne kryteria
✔ jasna struktura
✔ realność działań
📚 Czytaj powiązane artykuły
Jeśli chcesz tworzyć IPET-y spójne, zgodne z przepisami i realnie wspierające ucznia, zobacz także poniższe materiały:
- 🔹 Co to jest IPET? Proste i jasne wyjaśnienie dla nauczycieli i rodziców
👉 https://smart-sens.org/co-to-jest-ipet/ - 🔹 WOPFU – diagnoza funkcjonalna ucznia. Jak opisywać, żeby IPET miał sens?
👉 https://smart-sens.org/wopfu-diagnoza-funkcjonalna-ucznia/ - 🔹 Jak napisać IPET krok po kroku? Praktyczny przewodnik z przykładami
👉 https://smart-sens.org/jak-napisac-ipet-krok-po-kroku/ - 🔹 IPET – przykład dobrze napisanego dokumentu (przedszkole i szkoła)
👉 https://smart-sens.org/ipet-przyklad/ - 🔹 Najczęstsze błędy w IPET-ach – czego unikać podczas kontroli kuratorium?
👉 https://smart-sens.org/bledy-w-ipet/ - 🔹 IPET a współpraca z rodzicami i specjalistami – jak ją dobrze opisać?
👉 https://smart-sens.org/ipet-wspolpraca-z-rodzicami-i-specjalistami/
💎 Subskrypcja
💎 Subskrypcja miesięczna 9 zł umożliwia dostęp do:
📚 Opisów i narzędzi terapeutycznych: Terapii pedagogicznej oraz Zajęć specjalistycznych/rewalidacyjnych/Arkuszy i innych w górnych zakładkach strony.
🧩 gotowych scenariuszy lekcji i godzin wychowawczych
🎯 programów rozwojowych, TUS i narzędzi do pracy indywidualnej,
🧠 ciekawych materiałów o emocjach, komunikacji i profilaktyce.
W naszej Strefie Edukacji z Sensem znajdziesz również:
📖 eBooki z konkretnymi rozwiązaniami i ćwiczeniami,
🗂️ scenariusze zajęć krok po kroku,
💬 narzędzia do pracy profilaktycznej i wychowawczej.
🔹 Codziennie wolne, nowe treści w artykułach na smart-sens.org.
👇 Przeczytaj:
smart-sens.org 