(HUB: IPET krok po kroku – kompletny przewodnik dla nauczycieli, specjalistów i rodziców)
Cele w IPET to serce całego dokumentu. To one decydują, czy program będzie realnym wsparciem dla ucznia, czy tylko formalnością. Poniżej znajdziesz 50 gotowych przykładów celów SMART, pogrupowanych tematycznie i sformułowanych tak, aby dało się je monitorować, rozliczać i modyfikować w trakcie roku szkolnego.
Cele SMART w IPET nie funkcjonują w oderwaniu od całego dokumentu. Są one jednym z kluczowych elementów Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego, który planuje realne wsparcie edukacyjne i terapeutyczne dla ucznia.
Jeśli chcesz uporządkować podstawy i zrozumieć, czym jest IPET oraz kiedy i dlaczego się go tworzy, zajrzyj do praktycznego przewodnika:
👉 https://smart-sens.org/2025/05/27/czym-jest-indywidualny-program-edukacyjno-terapeutyczny-ipet-przewodnik-dla-pedagogow-specjalnych/Dla szybkiego wprowadzenia polecam również krótkie i jasne wyjaśnienie:
👉 https://smart-sens.org/2025/12/10/🎓-1-co-to-jest-ipet-krotkie-i-jasne-wyjasnienie/
🔍 Co oznacza SMART w IPET?
Każdy cel powinien być:
- S – konkretny (co dokładnie uczeń ma robić),
- M – mierzalny (jak sprawdzimy postęp),
- A – osiągalny (realny dla tego ucznia),
- R – istotny (wynika z WOPFU),
- T – określony w czasie (do kiedy).
Warto pamiętać, że cele SMART w IPET nie są oderwaną listą, ale wynikają bezpośrednio z diagnozy funkcjonalnej oraz struktury całego dokumentu.
Jeśli chcesz sprawdzić, z jakich sekcji powinien składać się poprawnie przygotowany IPET i gdzie dokładnie umiejscowić cele główne oraz operacyjne, zobacz artykuł:
👉 https://smart-sens.org/2025/12/19/🔍-3-z-czego-sklada-sie-dobry-ipet/Dodatkowo polecam praktyczny materiał wyjaśniający, co każdy nauczyciel powinien wiedzieć o IPET, również w kontekście kontroli i ewaluacji:
👉 https://smart-sens.org/2023/08/02/ipet-co-kazdy-nauczyciel-powinien-wiedziec/
🧠 I. Cele edukacyjne (poznawcze) – 10 przykładów
- Do końca I semestru uczeń poprawnie rozwiąże min. 8/10 zadań z dodawania w zakresie 20, w 3 kolejnych próbach.
- W ciągu 3 miesięcy uczeń przeczyta krótkie zdania (4–5 wyrazów) z poprawnością min. 80%.
- Do końca roku szkolnego uczeń będzie samodzielnie przepisywał tekst 3-zdaniowy z zachowaniem odstępów.
- W ciągu 12 tygodni uczeń nazwie min. 10 pojęć przyrodniczych na podstawie ilustracji.
- Do końca semestru uczeń zastosuje poznaną strategię rozwiązania zadania w 4/5 prób.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń utrzyma uwagę na zadaniu przez 10 minut przy wsparciu wizualnym.
- Do końca roku uczeń będzie korzystał z organizera graficznego w 80% prac pisemnych.
- W ciągu semestru uczeń poprawi tempo czytania do X słów/min (wzrost o min. 20%).
- Do końca roku uczeń samodzielnie wybierze strategię uczenia się (np. podkreślanie, mapy myśli) w 3/5 sytuacji.
- W ciągu 4 miesięcy uczeń rozwiąże zadania problemowe z pomocą wskazówek słownych (bez modelowania).
👇 Przeczytaj:
🗣️ II. Cele komunikacyjne – 10 przykładów
- W ciągu 3 miesięcy uczeń zainicjuje kontakt werbalny min. 2 razy dziennie w sytuacjach szkolnych.
- Do końca semestru uczeń użyje pełnego zdania do wyrażenia potrzeby w 4/5 prób.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń odpowie adekwatnie na pytania „kto? co? gdzie?” w 80% sytuacji.
- Do końca roku uczeń zastosuje komunikat „Nie rozumiem” zamiast zachowania trudnego (4/5 sytuacji).
- W ciągu 12 tygodni uczeń rozwinie słownik czynny o min. 20 nowych słów funkcjonalnych.
- Do końca semestru uczeń utrzyma kontakt wzrokowy przez 3–5 sekund podczas rozmowy.
- W ciągu 4 miesięcy uczeń użyje AAC / piktogramu do wyboru aktywności w 80% prób.
- Do końca roku uczeń zada pytanie uzupełniające w rozmowie (min. 1 dziennie).
- W ciągu semestru uczeń będzie reagował na swoje imię w 4/5 sytuacji.
- Do końca roku uczeń naprzemiennie uczestniczy w dialogu min. 3 tury.
👇 Przeczytaj:
🤝 III. Cele społeczne – 10 przykładów
- W ciągu 3 miesięcy uczeń podejmie wspólną aktywność z rówieśnikiem przez 5 minut.
- Do końca semestru uczeń zastosuje reguły gry w 4/5 prób.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń rozpozna i nazwie 4 podstawowe emocje u siebie lub innych.
- Do końca roku uczeń poczeka na swoją kolej przez min. 30 sekund.
- W ciągu 12 tygodni uczeń poprosi o pomoc zamiast wycofania (3/5 sytuacji).
- Do końca semestru uczeń przyjmie informację zwrotną bez eskalacji emocji (4/5 prób).
- W ciągu 6 miesięcy uczeń rozwiąże konflikt z pomocą dorosłego według ustalonego schematu.
- Do końca roku uczeń zastosuje zwrot grzecznościowy w codziennych sytuacjach.
- W ciągu semestru uczeń dołączy do aktywności grupowej po werbalnym zaproszeniu.
- Do końca roku uczeń będzie respektował zasady klasowe w 80% sytuacji.
👇 Przeczytaj:
🧩 IV. Cele emocjonalno-samoregulacyjne – 10 przykładów
- W ciągu 3 miesięcy uczeń rozpozna sygnały napięcia w ciele w 3/5 sytuacji.
- Do końca semestru uczeń zastosuje technikę wyciszającą (oddech, przerwa) w 4/5 prób.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń ograniczy liczbę zachowań trudnych o min. 50%.
- Do końca roku uczeń nazwie swój stan emocjonalny przed eskalacją.
- W ciągu 12 tygodni uczeń skorzysta z miejsca wyciszenia zamiast ucieczki.
- Do końca semestru uczeń zaakceptuje zmianę planu po uprzedzeniu wizualnym.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń wydłuży tolerancję frustracji do 3 minut.
- Do końca roku uczeń samodzielnie wybierze strategię regulacji z listy.
- W ciągu semestru uczeń zareaguje na sygnał STOP w 4/5 sytuacji.
- Do końca roku uczeń wróci do zadania po regulacji w czasie ≤5 minut.
👇 Przeczytaj:
🏫 V. Cele funkcjonalne i samodzielność – 10 przykładów
- W ciągu 3 miesięcy uczeń samodzielnie spakuje plecak wg listy w 4/5 prób.
- Do końca semestru uczeń skorzysta z toalety szkolnej bez oporu w 80% sytuacji.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń będzie przestrzegał planu dnia bez przypomnienia wizualnego.
- Do końca roku uczeń samodzielnie rozpocznie pracę po poleceniu.
- W ciągu 12 tygodni uczeń zakończy zadanie w wyznaczonym czasie (z timerem).
- Do końca semestru uczeń zadba o swoje miejsce pracy po zakończeniu lekcji.
- W ciągu 6 miesięcy uczeń przygotuje się do zajęć bez wsparcia dorosłego.
- Do końca roku uczeń będzie korzystał z przerwy zgodnie z jej funkcją.
- W ciągu semestru uczeń sam zgłosi potrzebę przerwy.
- Do końca roku uczeń zastosuje procedurę bezpieczeństwa w sytuacji stresowej.
✅ Jak korzystać z tej listy w IPET?
- wybierz 3–6 celów głównych na rok,
- rozbij je na cele operacyjne (semestralne / miesięczne),
- przypisz metody, osoby odpowiedzialne i sposób monitorowania,
- wracaj do celów podczas ewaluacji IPET.
Poniżej masz dobrane cele SMART do konkretnych profili uczniów, w formie gotowej do wklejenia do IPET (zgodne z praktyką PPP, nadzorem i ewaluacją). Każdy zestaw zakłada realność, mierzalność i związek z WOPFU.
🎯 Cele SMART w IPET – DOBÓR DO PROFILU UCZNIA
🧩 I. Uczeń z ASD (spektrum autyzmu)
Profil funkcjonalny (skrót):
trudności w komunikacji społecznej, elastyczności zachowania, regulacji emocji, czasem nadwrażliwości sensoryczne.
🔹 Cele główne (roczne)
- Komunikacja funkcjonalna
Do końca roku szkolnego uczeń będzie wyrażał swoje potrzeby w sposób akceptowalny społecznie (werbalnie/AAC) w min. 80% sytuacji szkolnych. - Regulacja emocjonalna
W ciągu 10 miesięcy uczeń zastosuje wybraną strategię samoregulacji (np. przerwa, oddech, karta emocji) przed eskalacją w 4/5 sytuacji. - Funkcjonowanie społeczne
Do końca roku uczeń podejmie wspólną aktywność z rówieśnikiem przez min. 5 minut, 3 razy w tygodniu, przy wsparciu struktury.
🔹 Cele operacyjne (SMART)
- W ciągu 3 miesięcy uczeń użyje komunikatu „potrzebuję pomocy” zamiast zachowania trudnego w 4/5 prób.
- Do końca semestru uczeń zaakceptuje zmianę aktywności po wizualnym uprzedzeniu w 80% sytuacji.
- W ciągu 12 tygodni uczeń będzie czekał na swoją kolej min. 30 sekund podczas gry stolikowej.
⚡ II. Uczeń z ADHD (gdyby istniał)
W przypadku dzieci z ADHD nie ma jeszcze możliwości uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, chyba że współwystępuje z innymi zaburzeniami, takimi jak spektrum autyzmu (ASD) czy niepełnosprawność. W związku z tym dla dziecka z ADHD nie opracowuje się IPET-u, czyli Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego. Jednak cele można wyznaczyć dzieciom z powiązanymi trudnościami związanymi z uwagą.
Profil funkcjonalny (skrót):
trudności z koncentracją, impulsywność, regulacja zachowania, planowanie i organizacja.
🔹 Cele główne (roczne)
- Uwaga i koncentracja
Do końca roku uczeń utrzyma koncentrację na zadaniu przez min. 15 minut z użyciem strategii wspierających. - Samokontrola zachowania
W ciągu roku uczeń zredukuje impulsywne reakcje (przerywanie, wstawanie) o min. 50%. - Organizacja pracy
Do końca roku uczeń będzie korzystał z planu dnia / checklisty w 80% sytuacji edukacyjnych.
🔹 Cele operacyjne (SMART)
- W ciągu 8 tygodni uczeń rozpocznie zadanie w ciągu 2 minut od polecenia w 4/5 prób.
- Do końca semestru uczeń dokończy zadanie pisemne w wyznaczonym czasie przy użyciu timera.
- W ciągu 3 miesięcy uczeń zgłosi potrzebę przerwy zamiast samowolnego odejścia w 4/5 sytuacji.
🗣️ III. Uczeń z afazją (rozwojową / nabytą)
Profil funkcjonalny (skrót):
zaburzenia rozumienia i/lub ekspresji językowej, trudności w nazywaniu, budowaniu wypowiedzi, rozumieniu poleceń.
🔹 Cele główne (roczne)
- Rozumienie mowy
Do końca roku uczeń będzie rozumiał polecenia dwuelementowe w 80% sytuacji. - Ekspresja językowa
W ciągu roku uczeń będzie budował proste zdania 3–4-wyrazowe w sytuacjach codziennych. - Komunikacja funkcjonalna
Do końca roku uczeń zastosuje strategie kompensacyjne (gest, obrazek, wybór) w sytuacji trudności językowej.
🔹 Cele operacyjne (SMART)
- W ciągu 12 tygodni uczeń nazwie min. 20 pojęć funkcjonalnych z życia szkolnego.
- Do końca semestru uczeń odpowie adekwatnie na pytania „co?” i „gdzie?” w 4/5 prób.
- W ciągu 3 miesięcy uczeń wskaże obrazek zamiast wycofania w sytuacji niezrozumienia.
🌱 IV. Uczeń z niepełnosprawnością intelektualną (lekka / umiarkowana)
Profil funkcjonalny (skrót):
wolniejsze tempo uczenia się, potrzeba wielokrotnego powtarzania, nacisk na funkcjonalność i samodzielność.
🔹 Cele główne (roczne)
- Samodzielność szkolna
Do końca roku uczeń samodzielnie wykona rutynowe czynności szkolne wg schematu w 80% sytuacji. - Komunikacja praktyczna
W ciągu roku uczeń zakomunikuje swoje podstawowe potrzeby w sposób zrozumiały dla otoczenia. - Umiejętności społeczne
Do końca roku uczeń będzie przestrzegał prostych zasad społecznych w środowisku szkolnym.
🔹 Cele operacyjne (SMART)
- W ciągu 3 miesięcy uczeń spakuje plecak wg obrazkowej listy w 4/5 prób.
- Do końca semestru uczeń przywita się i pożegna w 80% sytuacji.
- W ciągu 12 tygodni uczeń zakończy zadanie przy stoliku w wyznaczonym czasie z pomocą wizualną.
✅ Wskazówka ekspercka (ważne do IPET!)
✔ zawsze łącz cel z WOPFU,
✔ unikaj celów typu „poprawi”, „rozwinie” – bez miernika,
✔ lepiej mniej celów, ale monitorowanych,
✔ każdy cel powinien dać się sprawdzić na zebraniu zespołu IPET.
📌 Ten artykuł jest elementem HUB-a:
IPET krok po kroku – kompletny przewodnik dla nauczycieli, specjalistów i rodziców.
Na smart-sens.org znajdziesz również: przykładowe IPET-y, WOPFU, checklisty, wzory do poradni i materiały praktyczne do pracy w szkole i przedszkolu.
🔗 Powiązane artykuły
📚 Do opisu struktury IPET
Do SMART:
- „Struktura IPET-u oraz jego sekcje są szczegółowo omówione w przewodniku:”
👉 🔍 3. Z czego składa się dobry IPET smart-sens.org - „Dowiedz się więcej o tym, co każdy nauczyciel powinien wiedzieć o IPET tutaj:”
👉 IPET – co każdy nauczyciel powinien wiedzieć smart-sens.org
🧠 Do rewalidacji i wsparcia
Ponieważ cele w IPET są często realizowane w ramach zajęć rewalidacyjnych i innych form pomocy, warto dodać:
- „Cele edukacyjne i terapeutyczne należy powiązać z działaniami rewalidacyjnymi — więcej o celach i zapisach zajęć rewalidacyjnych znajdziesz tutaj:”
👉 Przykładowe zapisy w dzienniku dotyczące zajęć rewalidacyjnych smart-sens.org - „Jeśli chcesz przypomnieć sobie, czym jest i do kogo kierowana jest rewalidacja w praktyce szkolnej, kliknij:”
👉 Czym jest rewalidacja? — definicja, cel i dla kogo jest przeznaczona smart-sens.org
📑 Linki praktyczne i narzędziowe
- „Planując cele SMART, pamiętaj, że powinny one wynikać z diagnozy i dokumentacji — dobrą praktyką jest odwołać się do interpretacji orzeczenia, co szerzej opisano tutaj:”
👉 Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – jak je interpretować i wdrażać smart-sens.org - „Przykładowe IPET-y z konkretnymi rozwiązaniami które, mogą Cię zainspirować do dopasowywania celów — zobacz:”
👉 IPET a PDW – Jak dobrać właściwe wsparcie edukacyjne dla dziecka z trudnościami? - Zajęcia rewalidacyjne
- #rewalidacja (kliknij i przewijaj)
💎 Subskrypcja
💎 Subskrypcja miesięczna 9 zł umożliwia dostęp do:
📚 Opisów i narzędzi terapeutycznych: Terapii pedagogicznej oraz Zajęć specjalistycznych/rewalidacyjnych/Arkuszy i innych w górnych zakładkach strony.
🧩 gotowych scenariuszy lekcji i godzin wychowawczych
🎯 programów rozwojowych, TUS i narzędzi do pracy indywidualnej,
🧠 ciekawych materiałów o emocjach, komunikacji i profilaktyce.
W naszej Strefie Edukacji z Sensem znajdziesz również:
📖 eBooki z konkretnymi rozwiązaniami i ćwiczeniami,
🗂️ scenariusze zajęć krok po kroku,
💬 narzędzia do pracy profilaktycznej i wychowawczej.
🔹 Codziennie wolne, nowe treści w artykułach na smart-sens.org.
👇 Przeczytaj:
smart-sens.org 