Czego potrzeba, żeby mieć takie osiągnięcia jak Bill Gates, Rafael Nadal, czy Sting? Badania dowodzą, że najważniejsza jest codzienna wielogodzinna praca. Dlaczego zatem tak wielu z nas (nauczycieli, trenerów, czy rodziców) wierzy, że przede wszystkim liczy się talent?
Zastanawiająca jest wszechobecna magia talentów. Najlepiej widać to na przykładzie inteligencji ale to osobny temat. Powszechna opinia głosi, że talent się ma albo nie ma. Po pierwsze, jest on postrzegany jako coś gotowego i wrodzonego. Po drugie, ktoś z talentem odbiega in plus od przeciętnej pod jakimś względem (lepiej pływa, sprawniej gra na pianinie, czy błyszczy w rozwiązywaniu skomplikowanych problemów szachowych). Wszystko to, po trzecie, bez większego wysiłku. Jeśli zaś talentu nie ma, to może być beztalenciem albo antytalentem.
Zdolni ale leniwi
Zadziwiająca jest powszechna koncepcja, że talent i praca sumują się i wspólnie stanowią sto procent wysiłku. Przekonanie to podziela wielu rodziców, trenerów i nauczycieli. Ci ostatni upewniają o tym nie tylko rodziców ale także samych uczniów. No i siebie nawzajem.
Problem stanowi niejednakowe traktowanie sukcesów. Te osiągnięte dzięki talentom są spostrzegane jako bardziej spektakularne i cenne niż te osiągnięte mimo braku talentu. Te osiągnięte dzięki włożonemu wysiłkowi traktowane są często tylko jak namiastka sukcesu.
Warto przypomnieć, że talenty określa się jako mało zmienne, a zmiany dążą tylko do ich polepszenia. Tymczasem codziennie słyszymy o zmarnowanych talentach. Takie przestały się rozwijać i gdzieś się zagubiły, a przecież nie powinny.
Pojęcie talent w rzeczywistości bywa nadużywane. Selekcjoner drużyny piłkarskiej często chwali gracza za to, że jest wysoki, a nauczyciel muzyki ceni ucznia z dobrym słuchem, a nie kogoś komu w świetle obecnego dorobku można przewidywać dalszy ponadprzeciętny rozwój.
Dary boże
Od dawna wiadomo, że stosunek do talentów jest zróżnicowany kulturowo. Protestantyzm eksponuje wysiłek, oszczędzanie i inwestowanie pieniędzy oraz poszanowanie czasu, a katolicyzm ceni tzw. dary boże, czyli talenty, konsumpcję oraz lekceważenie czasu.
Problem talentów jako przesłanek wyjątkowych osiągnięć nie jest jednak tak prosty jak się powszechnie sądzi. Po pierwsze, korelacja między zdolnościami i pracowitością okazuje się w całej populacji nieznacząca. Żyje na świecie tyle samo zdolnych i leniwych, co zdolnych i pracowitych ludzi. Po drugie, statystyki wskazują, że najlepsze osiągnięcia mają ludzie zdolni i pracowici, a najniższe niezdolni i leniwi. Osoby dowiadujące się o swoich talentach robią się leniwsi niż ci, którzy dowiadują się, że sukces wynoszą z pracy tylko przez powszechność teorii.
Malcolm Gladwell, dziennikarz amerykański w książce Poza schematem opisał osiągnięcia w sporcie, sztuce i nauce. Stwierdził, że dla osiągnięcia sukcesu najważniejsza jest praca, a nie talent. Autor uważa, że dla osiągnięcia mistrzowskiego poziomu w danej dziedzinie potrzeba 10 tys. godzin pracy, czyli pięć godzin dziennie przez blisko sześć lat. K. Anders, szwedzki psycholog rozwinął koncepcję i podał 10 lat systematycznej wielogodzinnej pracy i rozpoczynanie aktywności w danej dziedzinie jak najwcześniej (nie później niż w wieku 6, 7 lat).
Gladwell i Ericsson pisali oczywiście o poziomie co najmniej narodowym lub międzynarodowym. Osiągnięcie mistrzostwa na poziomie lokalnym zapewne wymaga mniej pracy ale i tak niemało, i to w miarę systematycznie rozłożonej. Co więcej, nie wystarczy osiągnąć mistrzostwa, żeby dalej samo się utrzymało. Nadal trzeba w tym celu nad sobą pracować, bo w przeciwnym razie marnują się talenty.
autor: Wiesław Łukaszewski
źródło: Charaktery, numer 4/2022
#arkusze #autyzm #BożeNarodzenie #ciekawostki #czytanie #edukacja #ekologia #emocje #empatia #integracja #jesień #kolorowanie #kolory #kreatywność #lato #lekcja #logiczne #logopedia #matematyka #mindfulness #mózg #parenting #percepcja #przedszkole #przyroda #psychologia #rewalidacja #rozwój #scenariusz #scenariusze #sensoryka #szkoła #terapia #toksyczni #uwaga #uważność #wiosna #WWRD #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaspecjalistyczne #zwierzęta #ćwiczenia #żłobek
smart-sens.org 