Zajęcia adaptacyjne – przygotowanie przedszkolaka przed startem

Pierwszy dzień w przedszkolu to zupełnie nowa i nieznana sytuacja dla dziecka i rodziców, wspólnie odczuwają obawy przed nieznanym. Czy dotychczasowe wychowanie domowe dobrze przygotowało dziecko do podejmowania nowych wyzwań? Czy dziecko dobrze będzie się czuło w nowym miejscu z nowymi osobami i kolegami? Czy poradzi sobie? Czy potrafi o siebie „zadbać”, zgłaszać swoje potrzeby? Czy nasze dziecko posiada dojrzałość przedszkolną?

Adaptacja dziecka w przedszkolu to nic innego jak przystosowanie się malucha do nowego środowiska. Jest to niewątpliwe proces, którego przebieg dla każdego dziecka trwa dokładnie tyle ile ono potrzebuje, żeby się zadomowić i oswoić z nowym miejscem. Dla jednego maluszka potrwa to zaledwie kilka dni, dla innego kilka miesięcy a nawet cały rok. To zdecydowanie indywidualna kwestia, bo przecież każde dziecko ma prawo we własnym tempie przechodzić proces adaptacyjny w przedszkolu. (mamaolazprzedszkola.blog).

Zajęcia specjalistyczne

#przedszkole

Rodzi się wiele pytań, na które nie znajdujemy odpowiedzi w naszym dotychczasowym doświadczeniu bycia rodzicem. Przedszkolna adaptacja dziecka to sytuacja wzbudzająca silne emocje. Dziecko czuje się wyrwane z rodzinnego układu, który gwarantuje mu poczucie stabilności, bezpieczeństwa i zrozumienia tego co się dzieje wokół niego. Z dnia na dzień zostaje wprowadzone w nieznane środowisko: nowe otoczenie, w nową przestrzeń, do nowych ludzi. W konsekwencji nie jest w stanie kontrolować sytuacji i odczuwa ją jako zagrożenie, na które dzieci zwykle reagują płaczem, wycofaniem, zaburzeniem funkcjonowania, które może prowadzić do lęku. Aby zmniejszyć ten stres i pomóc rodzicom świadomie przekroczyć po raz pierwszy próg przedszkola, organizowane są dni adaptacyjne . Dają one możliwość sprawdzenia się w nowej sytuacji, nazwania swoich „strachów”, które zdefiniowane, dają się łatwiej oswoić.

Umożliwiają poznanie nauczycieli i pracowników przedszkola, zapoznają z pomieszczeniami – sale zabaw, łazienka, zasadami zachowania w przedszkolu itp.
Jednak żeby proces adaptacyjny dziecka przebiegał sprawnie, musi zaistnieć ścisła współpraca pomiędzy rodzicami a pracownikami przedszkola. Tylko wspólny wysiłek ułatwi dzieciom przystosowanie do nowego środowiska.

Różnice w adaptacji wynikają z osobowości dzieci i ze środowiska w jakim przebywają – tak samo jest u dorosłych. Jedne dzieci szybko nawiązują kontakty zaciekawione nowymi kolegami, otoczeniem, inne zaś – są zdezorientowane, zagubione, potrzebują zachęty i specjalnych motywacji, by odnaleźć się w nowej sytuacji. To od nas dorosłych (rodziców i nauczycieli) zależy, jak dziecko poradzi sobie w interakcjach z rówieśnikami. Nasz model wychowania ma ogromny wpływ na pozycję dziecka w grupie, na jego rozwój intelektualny i poznawczy. Dzieci mające wysoką samoocenę łatwiej odnajdą się w trudnej sytuacji. Dzieci, które mają wiele kontaktów z rówieśnikami, łatwiej sobie radzą z nawiązaniem kontaktów, wypracowaniem swojej pozycji w grupie rówieśniczej, zaspokajaniem swoich różnorodnych potrzeb. Jeżeli dzieci są wychowywane w sposób racjonalny, to zakres trudności w przystosowaniu jest wyraźnie mniejszy, a zaburzenia w reakcjach emocjonalnych i funkcjach życiowych są zdecydowanie słabsze. Trudniej jest dzieciom wychowywanym zbyt liberalnie i mającym nadopiekuńczych rodziców. Przeżywają trudności w przystosowaniu się, silniej reagują zaburzeniami zachowania.

Ale pamiętajmy też, że dziecko ma prawo do przeżywania swoich smutków, ponieważ w ten sposób przygotowuje się do życia w społeczeństwie dorosłych. Obecnie zauważa się duże znaczenie inteligencji emocjonalnej człowieka. Bywa, że rodzice skupiając się na rozwoju umysłowym dziecka, pomijają sferę emocjonalną. To duży błąd, który w przyszłości może zaowocować zaburzeniami osobowości, lękami nerwicowymi i skłonnością do uzależnień, pierwsze tygodnie dla przedszkolaka to okres intensywnych przeżyć.

W czasie pierwszych (nieco trudnych) dni w przedszkolu rodzice popełniają sporo błędów, nie mogąc odnaleźć się w nowej sytuacji. Dzieje się tak dlatego, że stres związany z nową sytuacją dopada i nas – dorosłych.

Jakie najczęstsze popełniamy błędy?

Przygotowujemy się do odwiedzin przedszkola w pośpiechu i stresie – nie ma wtedy mowy o pozytywnym nastawieniu dziecka do przedszkola- zapamięta pośpiech, poganianie i strach że mama spóźni się do pracy.
Często nie dotrzymujemy obietnicy wcześniejszego odebrania dziecka.
Nie potrafimy rozstać się z dzieckiem, nadmiernie przedłużając pożegnania – dziecko widząc nasze wahanie, nie zbuduje sobie pozytywnego stosunku do nowej sytuacji.
Często działamy zbyt spontanicznie i stawiamy dziecko w drzwiach przedszkola bez przygotowania, bez szansy oswojenia nowej sytuacji i całej zmiany jaka wiąże się z pójściem do przedszkola.
Składamy obietnice, które nie mogą być z wielu względów spełnione. Okazując swoje lęki, przerzucamy je na dziecko!
Bywa też, że stawiamy dziecku nadmierne wymagania! A to nie pozwala na zbudowanie pozytywnego obrazu przedszkola czy nauki.

Przedszkole jest środowiskiem, w którym dziecko zdobywa niezależność – uspołecznia się. Kontakty z rówieśnikami dają okazję poznania norm współżycia i respektowania norm społecznych. Przedszkolne środowisko społeczne pełne różnorodnych bodźców, będzie spełniało swoje funkcje dydaktyczne i wychowawcze tylko wówczas, gdy dziecko będzie je postrzegało jako bezpieczne i atrakcyjne dla siebie. Zatem adaptacja mająca ogromne znaczenie dla całego procesu socjalizacji dziecka, kształtowania motywacji do działania, nawiązywania kontaktów interpersonalnych, rozwijania otwartości, powinna być priorytetowym zadaniem dla rodziców i przyszłych wychowawców dziecka w przedszkolu.

Garść złotych rad na udany start!

1. Wspólnie przygotujmy się na pierwszy dzień w przedszkolu – pozwólmy dziecku uczestniczyć w przygotowaniach do przedszkola (wspólne zakupy), dajmy możliwość przyzwyczajenia do tych rzeczy w domu, by w przedszkolu to wszystko nie było już takie nowe!

2. W początkowym okresie odbierajmy dziecko wcześniej – maluszek ma inne poczucie czasu i okres przebywania poza domem wydaje mu się bardzo długi; wprowadzajmy w domu stały rytm dnia, to ułatwi przewidywanie czynności i wzmacnia poczucie bezpieczeństwa

3. Nie składajmy obietnic, których nie możemy wypełnić;

4. Nigdy nie straszmy dziecka przedszkolem;

5. Przyzwyczajajmy je do różnorodnych potraw

6. Wdrażajmy dzieci do przestrzegania umów i zasad;

7. Przyzwyczajajmy do samoobsługi, pozwólmy dziecku samemu załatwiać potrzeby fizjologiczne, mycie rąk, ubieranie;

8. Rozmawiajmy o tym jak i czym się bawiło, co przeżyło ciekawego i przyjemnego w przedszkolu

9. Odzwyczajajmy od smoczków, pampersów, nocnika;

10. Pozwólmy dziecku zabrać ze sobą cząstkę domu do przedszkola (przytulankę, poduszeczkę, misia);

11. Organizujmy dziecku kontakty z rówieśnikami;

12. W przedszkolu stosujmy krótkie pożegnania!

13. Nie okazujmy dzieciom własnych rozterek zostawiając je w przedszkolu, te „strachy” przechodzą na dzieci;

14. Przygotujmy dziecku wygodny strój do samodzielnego ubierania, który można pobrudzić – wszak brudne dziecko to szczęśliwe dziecko.