Gdy nie było jeszcze syntetycznych barwników, czyli takich stworzonych przez człowieka, ludzie korzystali z barwników naturalnych, które powszechnie występują w roślinach. Jeśli jakiś kolor im się spodobał, ozdabiali nim swoje ubrania, żeby w ten sposób zachować swoją ulubioną barwę dosłownie przy sobie. Te barwniki mają swoje nazwy, które brzmią jak wyrwane z rustykalnego zaklęcia i na początku tylko czytanie sylabami pozwoli nam wymówić całe słowo.

Przedstawiony materiał został przygotowany w celu rozwinięcia ciekawości poznawczej i rozumienia zjawisk przyczynowo-skutkowych u dziecka. Ma również zachęcić do bezpiecznego i twórczego eksperymentowania.

Karetonoidy

KA-RE-TO-NO-I-DY to żółte, pomarańczowe lub fioletowe barwniki występujące w kwiatach, owocach, jesiennych liściach, czy korzeniach. To one odpowiadają za kolor marchewki.

Flawonoidy

FLA-WO-NO-I-DY to żółte barwniki występujące w owocach i warzywach. To dzięki nim cytrusy, pomidory i cebule oraz niektóre z kwiatów nabierają barwy żółtej.

Antocyjany

AN-TO-CY-JA-NY to czerwone, niebieskie lub fioletowe barwniki występujące w kwiatach, owocach i niektórych warzywach. To one kryją się w borówkach, malinach i czerwonej kapuście.

Chinony

CHI-NO-NY to czerwone, pomarańczowe lub żółte barwniki występujące w korze, korzeniach, czy liściach. Można je powszechnie znaleźć w świecie przyrody ożywionej.

Chlorofil

CHLO-RO-FIL to zielony barwnik występujący w roślinach, algach i bakteriach fotosyntetyzujących. To właśnie on sprawia, że łodygi i liście nabierają zielonej barwy.

Stwórz swój kolor!

Roztwory barwników można wykorzystać do barwienia tkanin, czy nawet malowania ciała. Poczekaj, aż przygotowany roztwór ostygnie! Świetnym domowym doświadczeniem będzie zanurzenie kawałków materiału, żeby zobaczyć z jaką intensywnością zmieni się ich kolor. Wyjdź na podwórko i zbierz piękne kwiaty oraz naturalne liście. Możesz również wybrać owoce w których są duże ilości barwników.

Barwniki można otrzymać stosując następujące metody:

1. Ugotuj kwiaty, liście, czy owoce tak samo jak gotuje się ziemniaki na obiad. Najlepiej poproś do tego rodzica albo innego odpowiedzialnego dorosłego o pomoc.
2. Barwniki chinonowe oraz chlorofil słabo rozpuszczają się w wodzie. Należy przy nich użyć etanolu lub acetonu (głównego składnika wielu zmywaczy do paznokci). Nie zalecamy przygotowywania tego w domu.
3. Po kilkunastu minutach gotowania barwnik z rośliny przechodzi do płynu w którym można zanurzyć przedmiot, jaki chcemy zabarwić. Może to być cokolwiek, nawet jajko.

autor: Katarzyna Siuzdak

źródło: Małe Charaktery, numer: 4/2023