Sesje twórczej pomysłowości

„Sesje twórczej pomysłowości” odnoszą się do planowanych spotkań, zajęć lub określonych okresów czasu, podczas których grupa osób angażuje się w proces generowania nowych, innowacyjnych pomysłów, rozwiązań lub projektów. Celem tych sesji jest stymulowanie kreatywności, rozwijanie pomysłowości oraz inspirowanie uczestników do myślenia poza utarte schematy.

Elementy sesji twórczej pomysłowości mogą obejmować:

  1. Brainstorming (Burza mózgów): Uczestnicy dzielą się swoimi pomysłami w atmosferze otwartej i nieoceniającej. Burza mózgów pozwala na swobodne generowanie pomysłów bez ograniczeń.
  2. Zadania kreatywne: Grupa angażuje się w konkretne zadania wymagające zastosowania kreatywności. To może obejmować rozwiązywanie problemów, projektowanie, rysowanie czy pisanie.
  3. Gry i ćwiczenia kreatywne: Korzystanie z różnych gier i ćwiczeń, które mają na celu rozbudzenie kreatywności poprzez zabawę. Te aktywności mogą obejmować interakcje grupowe, role, improwizację itp.
  4. Inspiracje zewnętrzne: Wprowadzenie inspiracji z zewnątrz, takich jak prezentacje, filmy, czy case studies, które mogą pobudzić myślenie i otworzyć umysły na nowe perspektywy.
  5. Współpraca: Zachęcanie do współpracy i wymiany pomysłów między uczestnikami. Często różnorodność perspektyw przyczynia się do bardziej innowacyjnych rozwiązań.

Sesje twórczej pomysłowości mogą odbywać się w różnych kontekstach, zarówno w środowisku pracy, edukacyjnym, jak i artystycznym. Są szczególnie przydatne w sytuacjach, gdzie wymagane jest myślenie „poza pudełkiem” i generowanie oryginalnych rozwiązań. Te sesje mogą być stosowane zarówno w małych grupach, jak i w większych zespołach, a ich elastyczna struktura pozwala dostosować je do konkretnych celów i potrzeb danej grupy. W efekcie sesji twórczej pomysłowości, oczekuje się, że uczestnicy wyjdą z bogatszym asortymentem kreatywnych pomysłów i bardziej otwartym umysłem na różnorodność perspektyw.

Przykładowe ćwiczenia:


A teraz zachęcamy do myślenia oryginalnego, a więc unikania schematów, posługiwania się znanymi rozwiązaniami, czerpania z tego, co już inni wymyślili. Zadaniem jest sformułowanie kilku recept na dość nietypowe stany psychiki człowieka lub udany przebieg aktywności. Należy przestrzegać zasady pisania recepty, a więc posługiwać się sformułowaniami w trybie rozkazującym, w punktach

i bez dyskusji!


Napisz receptę na udane wakacje.
Napisz receptę na trwałą przyjaźń.
Napisz receptę na szczęście w kartach.
Napisz receptę na udaną imprezę urodzinową.
Napisz receptę na dobry nastrój w jesienne wieczory.


Elaboracja to, jak pamiętamy, staranne dopracowanie pomysłów i duża ekspresja włożona w ich prezentację. To właściwość myślenia twórczego, bardzo ceniona przez nauczycieli literatury, którzy lubią starannie wykończone i dopracowane uczniowskie wypracowania.
Zacznijmy od naszego podpisu, który składamy często na różnych dokumentach i który rzadko jest estetyczny i dopracowany. Dodajmy do tego zwyczajnego podpisu jakieś nowe elementy, ale tak, żeby był interesujący, pełen ekspresji i różnił się znacznie od codziennego zawijasa.


Dokończ następujące porównania:
Życzenia, jak motyle, …
Uczciwość jest jak grunt…
Starość jest jak piasek…
Fantazja jest jak wiatr…

Sława jest jak woda…


Napisz jednostronicowe opowiadanie na jeden z wybranych tematów:


Za dużo zachodu.
Bez niej, bez niego.
Przodem.
Zwyczajny cud.
Nigdy więcej.


Dodaj własne pomysły do rozpoczętego rysunku, tak by stał się o wiele bogatszy i bardziej interesujący:

Bierzemy kilka nagłówków z prasy codziennej. Zadaniem jest dokończenie artykułu na wybrany temat nagłówkowy:


„Wizja letniego wypoczynku jest jak narkotyk”.
„Samosąd na złodzieju rowerów”.
„Chińszczyzna z piekła rodem”.
„Walentynki to też zysk”.
„Okulary idealne na żagle”.


Twórcy nowej metody heurystycznej nazwanej SCAMPER, Bob Eberle i Bob Stanish (1996), dla pobudzenia zdolności tworzenia pomysłów wymyślili ciekawe ćwiczenie, w którym wychodzi się od następującego założenia. Oto pomysłowy, ale lekko szalony wynalazca wymyślił „Rzecz”, lecz nie bardzo wie on, do czego można jej używać. Naszym zadaniem jest pomóc wynalazcy i wymyślić różnorodne sposoby użytkowania tej „Rzeczy”. Im więcej i bardziej różnorodnych zastosowań, tym lepiej.
A oto ta „Rzecz” (tym razem wymyślona przeze mnie):

Metoda SCAMPER to narzędzie heurystyczne stworzone przez Boba Eberle i Boba Stanisha w 1996 roku, które służy do stymulowania kreatywności i generowania nowych pomysłów. SCAMPER to akronim opisujący różne sposoby myślenia i podejścia do rozwiązywania problemów. Oto kilka ciekawych ćwiczeń związanych z każdym elementem SCAMPER:

  1. Zastanów się nad pomysłami do Zastąpienia (Substitute):
    • Ćwiczenie: Wybierz istniejący przedmiot lub proces i zastanów się, jak można go zastąpić czymś zupełnie innym. Na przykład, jak można zastąpić tradycyjne biurko w klasie?
  2. Zmodyfikuj (Combine):
    • Ćwiczenie: Wybierz dwa różne pomysły lub przedmioty i połącz je w jeden. Jak można połączyć deskorolkę z hulajnogą, aby stworzyć nowy, innowacyjny środek transportu?
  3. Adaptuj (Adapt):
    • Ćwiczenie: Zastanów się, w jaki sposób można dostosować istniejący pomysł do nowego kontekstu. Jak można dostosować koncept roweru do używania go na wodzie?
  4. Zmodyfikuj (Modify):
    • Ćwiczenie: Weź istniejący pomysł i zastanów się, jak można go zmodyfikować, aby był bardziej efektywny, atrakcyjny lub zróżnicowany. Jak można zmodyfikować klasyczną planszę do gry, aby uczynić ją bardziej interaktywną?
  5. Połącz (Put to other use):
    • Ćwiczenie: Zastanów się, w jaki sposób można wykorzystać istniejący pomysł w nowym kontekście lub celu. Jak można wykorzystać technologię dronów do monitorowania środowiska naturalnego?
  6. Eliminuj (Eliminate):
    • Ćwiczenie: Wybierz element z istniejącego pomysłu i zastanów się, co by się stało, gdyby ten element został usunięty. Jakie korzyści i wyzwania wynikłyby z usunięcia kierownika w zespole projektowym?
  7. Odwróć (Reverse):
    • Ćwiczenie: Odwróć logiczny porządek istniejącego procesu lub pomysłu. Jakie byłyby efekty odwrócenia klasycznego modelu nauki, rozpoczynając od projektowania przed samą lekcją?

SCAMPER to elastyczne narzędzie, które można dostosować do różnych sytuacji i problemów. Korzystając z tych ćwiczeń, grupa lub jednostka może eksplorować różne kierunki myślowe i generować nowe, innowacyjne pomysły.

źródło: Krzysztof J. Szmidt, Sesje twórczej pomysłowości dla pedagogów, psychologów i trenerów grupowych