IPET. Mundurek szyty na miarę niepełnosprawnego Jasia
Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny wprowadzono do szkół dwanaście lat temu rozporządzeniem w sprawie organizacji kształcenia specjalnego dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych takim niedostosowaniem. Od tego czasu procedura opracowania IPET-u uległa niewielkim zmianom.
Wokół IPET-u wciąż jest wiele niejasności co do wymagań formalnych i merytorycznych związanych zarówno z jego konstrukcją, jak i realizacją. Jedni tworzą IPET głównie pod rodzaj niepełnosprawności ucznia, nie zważając na rzeczywiste jego potrzeby i możliwości. Drudzy traktują jak worek bez dna – kopiując żywcem zapisy z orzeczenia, dołączając wywiady i ankiety na temat ucznia, a nawet wybrane treści nauczania z podstawy programowej.
Widziałam IPET-y opracowane na pięćdziesięciu stronach i takie, co mieściły się na dwóch kartkach.
Efekt – „każdy sobie rzepkę skrobie” – o czym świadczą zapisy w protokołach kontrolnych kuratorów oświaty:
IPET został opracowany przez wychowawcę klasy, bez wskazania członków zespołu… Brak daty opracowania programu, nie wiadomo, czy został sporządzony w terminie do 30 dni od otrzymania orzeczenia… Formy przyznanej uczniowi pomocy psychologiczno-pedagogiczej niezgodne ze wskazaniami orzeczenia… Zajęcia rewalidacyjne i z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej zapisano w jednej tabeli, bez wyraźnego ich rozdzielenia, co jest niezgodne z obowiązującym stanem prawnym…
IPET jest dokumentem opracowanym dla konkretnego niepełnosprawnego ucznia. Jest zapisem celów pracy z tym uczniem, pragmatycznych z punktu widzenia jego rozwoju, wraz z kryteriami i procedurami ich osiągnięcia.
Co to jest IPET?
Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny to dokument potwierdzający, w jaki sposób szkoła wywiązuje się z obowiązku zorganizowania kształcenia specjalnego dla ucznia niepełnosprawnego. Jak sama nazwa wskazuje, jest dokumentem opracowanym dla konkretnego niepełnosprawnego ucznia. Jest zapisem celów pracy z tym uczniem, pragmatycznych z punktu widzenia jego rozwoju, wraz z kryteriami i procedurami ich osiągnięcia. Można rzec, że IPET to „garnitur szyty na miarę” dla każdego dziecka z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Dlatego trzeba go konstruować w oparciu o:
- wiedzę na temat rodzaju niepełnosprawności tego ucznia oraz świadomość możliwości i ograniczeń z niej wynikających;
- zalecenia z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, które jest decyzją administracyjną;
- wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania ucznia, zawierającą obowiązkowo: opis jego indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, zakres i charakter wsparcia ze strony nauczycieli, specjalistów, asystentów lub pomocy nauczyciela, przyczyny jego niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu, w tym bariery i ograniczenia utrudniające mu to funkcjonowanie oraz uczestnictwo w życiu szkolnym, a także efekty działań podejmowanych w celu przezwyciężenia niepowodzeń lub trudności;
- świadomość kontekstu sytuacyjnego: uczeń – jego rodzina, wydolność wychowawcza, postawy rodzicielskie itp.
Ponieważ IPET to dokument zindywidualizowany, musi więc być uzupełniany i modyfikowany w miarę potrzeb wynikających z ciągłego procesu poznawania ucznia. Wszak każdy rok dla jego rozwoju jest niezmiernie istotny. W tym czasie bardzo wiele może się przecież zmienić w zakresie edukacyjnych potrzeb i możliwości tego dziecka, w jego funkcjonowaniu zdrowotnym, intelektualnym, emocjonalnym i społecznym.
Jak powinien wyglądać IPET?
Nie ma jednego obowiązującego wzoru arkusza Indywidualnego Programu Edukacyjno-Terapeutycznego. We wspomnianym rozporządzeniu są jednak konkretne wytyczne, co stanowi jego niezbędne elementy i co należy w nim koniecznie określić, by spełniał swoje zadanie kształcenia specjalnego organizowanego, dajmy na to, dla niepełnosprawnego Jasia. Jest tam również jasno powiedziane, że program ten opracowuje zespół składający się ze wszystkich nauczycieli i specjalistów szkolnych prowadzących z Jasiem zajęcia. To oznacza, że – bez względu na typ szkoły i etap edukacji – w zespole zasiada każdy, kto w klasie Jasia realizuje nauczanie danego przedmiotu, i każdy, kto prowadzi z nim zajęcia pozalekcyjne.
Skoro IPET to dokument szkolny, po który nauczyciele i specjaliści będą sięgać co najmniej dwa razy w każdym roku szkolnym, a na dodatek rodzice mają prawo otrzymać jego kopię, wypada zadbać o estetykę, przejrzystość i odporność tego programu na proces niszczenia. Warto go pisać na komputerze – nie ręcznie, i zaplanować układ poszczególnych części tak, by był zgodny z formalnymi wymogami prawa i ułatwiał w przyszłości szybkie odnalezienie informacji oraz dokonywanie nowych wpisów. Na IPET świetnie nadaje się skoroszyt wpinany o formacie A4, plastikowy, z przednią okładką przezroczystą (od 0,48 do 0,70 zł za szt.) oraz dziesięć koszulek (ok. 6 zł za 100 szt.), do których wkłada się kartki z wydrukiem tego, co zostało względem Jasia zaplanowane do zrealizowania w toku prowadzonego kształcenia
specjalnego.
Pierwszą koszulkę przeznacza się na kartę tytułową (obowiązkowo z pieczątką szkoły w lewym górnym rogu), która zawiera podstawowe dane, np.:
INDYWIDUALNY PROGRAM
EDUKACYJNO-TERAPEUTYCZNY
opracowany ………………………………………………
na rok szkolny 2017/18 oraz 2018/2019
………………………(data)
na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia
specjalnego nr 25/2017/18 wydanego przez
Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną w Łoskotowie ze względu na zespół Aspergera
dla JANA KOWALSKIEGO, ucznia klasy IVa
Do drugiej koszulki wkłada się wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania Jasia, dokonaną w dniu ……, na podstawie której opracowano IPET. Ocena ta, zgodnie z wytycznymi ww. rozporządzenia, powinna zawierać:
- spis mocnych stron Jasia (potencjał i możliwości) oraz jego trudności – najlepiej zrobić to w punktach;
- krótką charakterystykę chłopca, uwzględniającą jego indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne – należy to zrobić w oparciu o informacje „wyłuskane” z orzeczenia oraz otrzymane od jego rodziców, nauczycieli i specjalistów;
- krótki opis przyczyn niepowodzeń edukacyjnych Jasia lub trudności w jego funkcjonowaniu, w tym także barier i ograniczeń utrudniających mu funkcjonowanie i uczestnictwo w życiu szkoły – warto tu uwzględnić wszystko, co wynika z niepełnosprawności chłopca oraz leżące po stronie środowiska szkolnego, np. braki kadrowe lub w wyposażeniu placówki, relacje na linii rówieśnicy – Jasio itp.;
- krótką ocenę efektów pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej chłopcu dotychczas, w jakiej formie była ona udzielana, co udało się osiągnąć, nad czym należy jeszcze popracować – ale bez oceny zajęć rewalidacyjnych, gdyż nie są one formą tejże pomocy.
W tej koszulce przechowuje się każdą następną (okresową) wielospecjalistyczną ocenę poziomu funkcjonowania chłopca.
W trzeciej koszulce powinien znaleźć się opis zakresu i sposobu dostosowania programu nauczania oraz wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia, w zależności od potrzeb – rodzaj i sposób dostosowania warunków organizacji kształcenia do rodzaju jego niepełnosprawności, w tym w zakresie wykorzystywania technologii wspomagających to kształcenie, precyzyjnie określający: w jaki sposób nauczyciele i specjaliści będą pracować z Jasiem, aby osiągnąć obowiązkowe cele kształcenia i treści nauczania zawarte w podstawie programowej; jakie metody pracy z Jasiem będą stosowane, albowiem sprzyjają przyrostowi wiedzy i umiejętności u tego ucznia; jakie zasady nauczania zostaną wprowadzone przez nauczycieli; w jaki sposób i co będzie oceniane w zakresie wiadomości i umiejętności Jasia oraz w jaki sposób dostosowane będą zadania przeznaczone dla Jasia w trakcie lekcji i do pracy w domu.
Przykład:
- Jan realizuje podstawę programową kształcenia ogólnego, z niewielką adaptacją warunków jej realizacji związaną z rodzajem i stopniem jego niepełnosprawności.
- Nauczyciele i specjaliści na bieżąco indywidualizują pracę z Jasiem, dostosowując sposób pracy do jego indywidualnych możliwości i potrzeb, m.in. poprzez:
- stosowanie stałego, przewidywalnego planu dnia;
- odbywanie wszystkich zajęć w jednej sali lekcyjnej;
- odpytywanie ucznia w terminie wcześniej zapowiedzianym;
- przy kontroli wiadomości stosowanie pytań dodatkowych, naprowadzających;
- wydłużenie czasu na wykonanie zadań, także na sprawdzianach.
Poza tym:
- uczeń ma zawsze na ławce plan przebiegu lekcji;
- nauczyciele zachowują stały schemat lekcji zgodny z tym planem.
- Uczeń podlega ocenie zgodnej z WZO. Przy ocenianiu uwzględniana będzie jego motywacja do pracy oraz włożony wysiłek.
- W ramach współorganizowania kształcenia specjalnego zatrudnia się nauczyciela posiadającego kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej – 12 godzin tygodniowo (w szczególności do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych oraz wsparcia na lekcjach …….).
Do czwartej koszulki wkłada się krótki opis zintegrowanych działań o charakterze rewalidacyjnym, podejmowanych przez nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia z uczniem, ukierunkowanych na poprawę jego funkcjonowania oraz wzmacnianie jego uczestnictwa w życiu szkolnym, zawierający: wybór kilku najważniejszych celów do pracy z Jasiem na najbliższy czas (pół roku lub maksymalnie rok), szczegółowo doprecyzowane umiejętności, które będą rozwijane u Jasia – wspólnie przez wszystkich nauczycieli i specjalistów – oraz metody, jakimi będą to osiągać…
Małgorzata Łoskot
źródło: glospedagogiczny.pl
#arkusze #ASD #autyzm #BożeNarodzenie #ciekawostki #czytanie #edukacja #ekologia #emocje #empatia #integracja #jesień #kolorowanie #kolory #kreatywność #lato #lekcja #logiczne #logopedia #matematyka #mindfulness #mózg #percepcja #przedszkole #przyroda #psychologia #rewalidacja #rozwój #scenariusz #scenariusze #sensoryka #storytelling #szkoła #toksyczni #uwaga #uważność #wiosna #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaspecjalistyczne #ZespółAspergera #zwierzęta #ćwiczenia #żłobek
smart-sens.org 