Diagnoza gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. O czym należy pamiętać?

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego wskazuje, iż do 30 kwietnia powinniśmy wydać informację o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej dla dzieci, które w danym roku szkolnym kończą 7 lat.

Diagnoza gotowości szkolnej – przypominamy praktyczne aspekty.

1. Kto może rozpocząć naukę w szkole podstawowej?

Naukę szkolną mogą rozpocząć dzieci, które w danym roku kalendarzowym kończą: 7 lat – adekwatnie do terminu rozpoczęcia obowiązku szkolnego, 6 lat – wyłącznie na wniosek rodziców, 8 lat- w przypadku dzieci, wobec których zastosowano odroczenie obowiązku szkolnego w danym roku szkolnym, 9 lat- w przypadku dzieci z niepełnosprawnością, wobec których dwukrotnie odroczono obowiązek szkolny w danym roku szkolnym.

2. Terminy wydania informacji o gotowości szkolnej dziecka.

Do 30 kwietnia musimy poinformować o gotowości szkolnej dziecka do podjęcia nauki na kolejnym etapie edukacyjnym. W tym miejscu musimy pamiętać o odniesieniu do dzieci, które w danym roku kończą 6 lat. Otóż w ich przypadku, informację o gotowości wydajemy także do końca kwietnia, ale następuje to na wniosek rodziców złożony nie później niż do 30 września roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko może rozpocząć naukę w szkole podstawowej. W praktyce wygląda to w ten sposób, iż rodzice tegoż sześciolatka powinni złożyć stosowny wniosek do 30 września roku szkolnego, w którym dziecko zostało objęte wychowaniem przedszkolnym jako pięciolatek.

3. Proces diagnozy gotowości szkolnej dzieci.

Diagnoza gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej musi być procesem, czyli musi odwoływać się do prowadzonych w sposób ciągły (regularny) obserwacji trwających podczas całego okresu pobytu dziecka w placówce. Ma to ogromne znaczenie, w momencie pojawienia się trudności dziecka. Utrzymywana systematyczność ułatwi nam nie tylko prognozowanie działań wspierających, ale także podjęcie adekwatnych rozwiązań wyrównujących wynikłe niepowodzenia czy deficyty.

4. Decydująca rola czterech obszarów funkcjonowania dziecka.

Treść przepisów zobowiązuje nas do uwzględniania w ocenie gotowości szkolnej oceny następujących obszarów rozwoju dziecka – fizycznego, emocjonalnego, społecznego i poznawczego. Oprócz tego, musimy pamiętać, aby w ocenie zawrzeć także informacje o samodzielności dziecka, a szczególnie o nabytych kompetencjach samoobsługowych oraz o potrzebach rozwojowych, w tym o uzdolnieniach i zainteresowaniach. Niestety, ale przepisy oświatowe nie wskazują na sposób dokonywania oceny umiejętności dziecka, dlatego też musimy przyjąć, iż nauczyciele powinni odwoływać się do własnej wiedzy z zakresu rozwoju dziecka, czy wymagań kolejnego etapu edukacyjnego, którym obecny przedszkolak, a później uczeń będzie musiał sprostać.

5. Słabe i mocne strony funkcjonowania dziecka.

W celu sporządzenia pełnej i prawidłowej diagnozy szkolnej musimy dokonać określenia słabych i mocnych stron funkcjonowania przedszkolaka (w odniesieniu do wyżej podanych 4 obszarów). Po wyznaczeniu takiego zakresu, w diagnozie powinniśmy ująć podjęte lub konieczne do podjęcia działania, nastawione na eliminowanie słabych stron oraz rozwijanie mocnych.

6. Ocena wpływu czynników środowiskowych.

W tym przypadku mówimy głównie o zasobach rodzinnych czy warunkach szkolnych. Przy dokonywaniu diagnozy gotowości szkolnej, ważne jest, abyśmy dysponowali podstawową wiedzą dotyczącą nie tylko wymagań podstawy programowej pierwszego etapu edukacji szkolnej, ale także na temat sytuacji rodzinnej dziecka.

7. Obserwacja, jako główne narzędzie diagnostyczne.

Obserwacja powinna być ukierunkowana na zachowania dziecka w trakcie bieżących zajęć i aktywności oraz na wykrywanie u przedszkolaka wszelkich dysharmonii oraz trudności.

8. Odrębna teczka dla każdego dziecka.

Wszelką dokumentację dotyczącą dziecka, jego osiągnięć i trudności należy przechowywać w indywidualnej teczce dziecka. Jest to istotne w przypadku np. wniosku rodzica o wydanie kopii informacji o gotowości ich dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.

9. Ścisła współpraca ze specjalistami zatrudnionymi w przedszkolu.

Bardzo ważne jest, aby pamiętać, iż prowadzone działania specjalistów oraz sporządzana dokumentacja pracy z dzieckiem, stanowią istotne uzupełnienie prowadzonych na bieżąco obserwacji. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci, które wykazują trudności w nauce czy bariery w funkcjonowaniu w życiu placówki. To dzięki harmonijnej pracy specjalistów z nauczycielami możemy wyznaczyć rzetelne kierunki pracy z dzieckiem o szczególnych potrzebach.

10. Odroczenie obowiązku szkolnego – tylko i wyłącznie na wniosek rodzica.

Pomimo, że w niektórych przypadkach wystąpią przesłanki, wskazujące na to, że dziecko nie osiągnęło dojrzałości szkolnej, to niestety, jako dyrektorzy nie możemy wydać decyzji o odroczeniu obowiązku szkolnego. Decyzję może podjąć tylko i wyłącznie dyrektor szkoły podstawowej, do której miałoby uczęszczać dane dziecko, na wniosek rodziców. Jako osoby zarządzające przedszkolem możemy jedynie wskazać zalecenie o potrzebie odroczenia tegoż obowiązku, natomiast rodzic nie ma obowiązku stosowania się do niego oraz nie jest zobowiązany do dostarczania takich zaleceń do szkoły.

Po więcej informacji, warto odnieść się do przepisów:

Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe Dz. U. 2017 poz. 59 http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170000059/U/D20170059Lj.pdf

ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019r. poz. 1700) http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001700/O/D20191700-c1.pdf

ROZPORZĄDZENIA MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach ( Dz. U. z 2017 r. poz. 1591 ze zm.) http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170001591/O/D20171591.pdf

źródło: akademia.inso.pl

Diagnoza przedszkolna pdf

Przykładowa informacja o gotowości szkolnej dziecka

Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej

Imię i nazwisko dziecka: …

Rok szkolny

Forma wychowania przedszkolnego – oddział przedszkolny w szkole podstawowej

Informacja o stanie przygotowania dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej

I. Opanowanie wymagań określonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego w obszarze:

1. Umiejętności społecznych i odporności emocjonalnej:

a) mocne strony dziecka – Stara stosować się do norm społecznych, uczy się współpracy z dziećmi i pracy w grupach. Częściowo zaczyna panować nad ekspresją emocji, próbuje pokonywać trudności.

b) zauważone trudności – W zależności od jego nastroju i rodzaju zabawy woli siedzieć z boku i trudno je wówczas namówić do wspólnej zabawy – izoluje się, preferuje samodzielną zabawę. Czasami nie potrafi zapanować nad swoimi emocjami. Ma trudności w skoncentrowaniu uwagi na zadaniu podczas działań grupowych, lepiej funkcjonuje w czasie zajęć indywidualnych z nauczycielem. Czasami nie reaguje na polecenia nauczyciela, jest impulsywne – łatwo płacze, łatwo wpada w złość itp. Jest chaotyczny, często gubi swoje przybory.

c) podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka – Zachęcano dziecko do zabaw. Omawiano z dzieckiem wprowadzone zasady i reguły postępowania. Stosowano często pochwały i zachęty. Na bieżąco informowano rodziców o zachowaniu dziecka

d) wskazówki dla rodziców – Rozmowy z dzieckiem, pokazywanie różnych sposobów reagowania na gniew, złość, wskazane ograniczanie oglądania TV i gier na komputerze.

2. Umiejętności matematycznych i gotowości do nauki pisania i czytania:

a) mocne strony dziecka – Przelicza liczmany do 10, podaje prawidłową liczbę przeliczonych elementów, dodaje i odejmuje w granicach 10 na liczmanach; rozumie i potrafi wskazać: tyle samo liczmanów, więcej lub mniej, zna liczebniki porządkowe (pierwszy, drugi, trzeci itp.); zna figury geometryczne, potrafi dokonywać prostej klasyfikacji elementów, dzieli słowa na sylaby.

b) zauważone trudności – Niechętnie słucha czytania książek, nie zawsze rozumie przeczytaną treść, mimo ćwiczeń ma kłopot w wydzieleniu wyrazów w zdaniu, głosek w wyrazach,

c) podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka – Prowadzono dodatkowe ćwiczenia i zabawy z rozpoznawaniem liter, cyfr. Różnorodność zadań rozwijających tempo wykonywania prac.

d) wskazówki dla rodziców – Wspólne granie w gry planszowe rozwijające koncentrację i uwagę (np.: Memory, Bierki, Warcaby itd.)
Zabawy z rozpoznawaniem i rozróżnianiem liter, cyfr.

3. Umiejętności motorycznej i koordynacji wzrokowo – ruchowej:

a) mocne strony dziecka – Porusza się zwinnie, ruchy płynne, skoordynowane, dobrze utrzymuje równowagę; lubi zabawy ruchowe, prawidłowo posługuje się ołówkiem, lubi rysować i kolorować, lubi zabawy z plasteliną, farbami. chętnie lepi figurki itp.

b) zauważone trudności – Zniekształca szlaczki, ma trudności w mieszczeniu się w liniaturze, niechętnie odwzorowuje litery drukowane i pisane

c) podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka – Zachęcanie dziecka do wykonywania ćwiczeń grafomotorycznych, zachęcanie i chwalenie za podjęty wysiłek.

a) wskazówki dla rodziców – Dziecko powinno być zachęcane i chwalone za wysiłek oraz staranność wykonania pracy. Dalsza praca w domu nad poprawą motoryki ręki (szlaczki, rysowane po śladzie, kolorowanie, wycinanie itd.)

4. Samodzielności, w tym umiejętności wykonywania czynności samoobsługowych:

a) mocne strony dziecka – Dziecko samodzielne przy czynnościach higienicznych. Pamięta o potrzebie mycia rąk. Rozbiera się sam, ale w bardzo wolnym tempie. Samodzielnie planuje treść wykonywanych rysunków i innych prac plastycznych.
b) zauważone trudności – Ma kłopoty z dostosowaniem się do rozkładu zajęć w przedszkolu – wymaga przypominania.

c) podjęte lub potrzebne działania wspierające potrzeby dziecka – zachęcano i stymulowano dziecko do samodzielności, dawano dziecku więcej czasu na wykonanie różnych czynności (rysowania, lepienia, zabaw klockami i innymi zabawkami; na ubieranie się itp.); nadal należy dziecko zachęcać w szkole i w domu, chwalić nawet za małe osiągnięcia; zachęcać do pomocy rówieśnikom nauczycielowi i rodzicom.

d) wskazówki dla rodziców – Należy zachęcać dziecko do samodzielności, nie pomagać zbytnio i nie wyręczać dziecka w różnych czynnościach.

II. Potrzeby rozwojowe dziecka, w tym zauważone predyspozycje, uzdolnienia i zainteresowani

a) opis – Dziecko ma uzdolnienia plastyczne – dużo i chętnie rysuje, jego prace są bogate w szczegóły, ma dużą wyobraźnię przestrzenną – konstruuje ciekawe budowle z klocków i innych materiałów.
Dziecko szybko męczy się zajęciami – rozprasza się i potrzebuje odpoczynku, jest bardzo ruchliwe – trudno mu usiedzieć spokojnie – wierci się, często zmienia pozycję, ma kłopoty ze skupieniem uwagi. Czasem jest tak pobudliwe, że trudno jest je zdyscyplinować. Ma utrzymującą się mimo ćwiczeń logopedycznych wadę wymowy.

b) podjęte lub potrzebne działania służące ich rozwijaniu –
zachęcano dzieci do rozwijania zainteresowań w czasie dowolnych zajęć i zabaw

c) wskazówki dla rodziców –
przekazywano informacje o potrzebach dzieci, omawiano tworzenie w domu sytuacji wychowawczych sprzyjających zaspokojeniu potrzeb dziecka;

III. Dodatkowe spostrzeżenia o dziecku:
Dziecko szybko męczy się zajęciami – rozprasza się i potrzebuje odpoczynku, jest bardzo ruchliwe – trudno mu usiedzieć spokojnie – wierci się, często zmienia pozycję, ma kłopoty ze skupieniem uwagi. Czasem jest tak pobudliwe, że trudno jest je zdyscyplinować. Ma utrzymującą się mimo ćwiczeń logopedycznych wadę wymowy (Joanna Turek).

…………………………………. ………………………………….
( data i podpis nauczyciela ) ( pieczęć i podpis dyrektora)

źródło: opracowanie własne smart-sens.org na podstawie podanych źródeł

#arkusze #autyzm #BożeNarodzenie #ciekawostki #czytanie #edukacja #ekologia #emocje #empatia #integracja #jesień #kolorowanie #kolory #kreatywność #lato #lekcja #logiczne #logopedia #matematyka #mindfulness #mózg #parenting #percepcja #przedszkole #przyroda #psychologia #rewalidacja #rozwój #scenariusz #scenariusze #sensoryka #szkoła #terapia #toksyczni #uwaga #uważność #wiosna #WWRD #zabawa #zabawy #zajęcia #zajęciaspecjalistyczne #zwierzęta #ćwiczenia #żłobek